برای افراد سالخورده ایمپلنت یا دندان مصنوعی؟

 بی دندانی می‌تواند مسائل و مشکلات مختلفی از قبیل تغذیه‌ای، زیبایی و غیره برای فرد به وجود بیاورد. البته افرادی هم وجود دارند که تا ۸۰ سالگی دندان‌های سالمی دارند و همچنان با بی دندانی مواجه نشده‌اند. اما طبق آمار و ارقام، تعداد افراد مسنی که با بی دندانی روبه‌رو می‌شوند، به‌هیچ‌عنوان کم نیست.

خوشبختانه با پیشرفت علم و تکنولوژی، دندان‌پزشکی راه‌های بسیاری را برای جایگزینی بی‌دندانی ارائه می‌دهد. افراد سالخورده باید به‌خوبی این انتخاب‌ها را بررسی کنند و طبق شرایطی که دارند، بهترین راه را انتخاب کنند. البته که در انتخاب بهترین روش، دندان‌پزشکان بهترین مشاوره‌ها را به این افراد خواهند داد.

چندین روش برای جایگزینی بی دندانی وجود دارد که در این مقاله به بررسی آن‌ها به طور مختصر خواهیم پرداخت. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در تقسیم‌بندی روش‌های جایگزین بی دندانی وجود دارد، ثابت و متحرک بودن این روش‌هاست.

دیگر مسئله‌ای که می‌تواند در انتخاب روش تعیین‌کننده و مؤثر باشد، جنبه‌ی اقتصادی و هزینه‌ای است که فرد باید متحمل آن شود. همچنین شرایط جسمی و سوابق پزشکی افراد نیز در انتخاب روش مناسب تأثیر دارد. پس باید بادقت درباره روش‌های در دسترس تحقیق کنید و مناسب‌ترین آن‌ها را برگزینید.

بی دندانی چه تأثیراتی بر سلامت زندگی فرد سالخورده می‌گذارد؟

بی دندانی می‌تواند تأثیرات مخربی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. اثرهایی که می‌توان با تصمیم‌گیری درست و به‌موقع از پیش‌آمدن آن‌ها به‌خوبی جلوگیری کرد. دو اثر مخرب و مهم بی دندانی بر افراد سالخورده شامل موارد زیر هستند؛

تحلیل رفتن استخوان فک

ازدست‌دادن یک یا بیش از یک دندان می‌تواند بر استخوان فک و لثه و همچنین بر سلامت دندان‌های کناری تأثیرات شگرفی بگذارد. از آن جایی که دندان بر روی استخوان فک می‌نشیند و نبود دندان سبب در معرض قرارگرفتن استخوان می‌شود و استخوان آغاز به تحلیل رفتن می‌کند و البته این اتفاقی است که به‌مرورزمان می‌افتد.

هر چه از زمان بی دندانی بگذرد تأثیرات منفی بر تحلیل رفتن استخوان و عقب‌نشینی آن افزایش می‌یابد. البته که هنگامی که فضای زیادی از لثه بازمی‌ماند (به علت نبود دندان) امکان رشد باکتری‌ها و آسیب رسیدن به سایر دندان‌ها افزایش می‌یابد.

مشکلات تغذیه‌ای

نداشتن یک یا چند دندان می‌تواند جویدن را با مشکلات جدی مواجه کند. از آن جایی که گوارش از دهان آغاز می‌شود، عدم توانایی تبدیل کردن تکه‌های بزرگ غذا به تکه‌های کوچک می‌تواند در کار آنزیم‌های دستگاه گوارش مشکل ایجاد بکند و به دنبال آن جذب نیز تحت‌تأثیر قرار گیرد. نتیجه‌ی آن سوءتغذیه و سوء جذب مواد ضروری بدن خواهد بود.

راه حل‌های جایگزینی بی دندانی برای افراد سالخورده کدام‌اند؟

روش‌های مختلفی برای جایگزینی بی دندانی افراد مسن وجود دارد که در چهار دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؛

دندان‌های مصنوعی جزئی متحرک

همان‌طور که از اسم این روش به نظر می‌رسد، برای افرادی مناسب است که تعدادی از دندان‌های خود را ازدست‌داده‌اند. ظاهر دندان‌های مصنوعی جزئی متحرک بسیار شبیه به دندان‌های واقعی افراد است. برای این که دندان‌های جزئی متحرک به‌خوبی عمل کنند، نیازمند تعدادی دندان‌های سالم و طبیعی هستند تا به‌عنوان پایه و بستر قرارگیری این دندان‌های مصنوعی قرار گیرند.

این پروتزها پس از قالب گیری شده از دهان و دندان فرد ساخته می‌شوند و بنابراین برای هر فرد مخصوص خودش است. دندان‌های این پروتز مشابه رنگ دندان‌های طبیعی فرد ساخته خواهند شد، زیرا معمولاً افراد سالخورده دندان‌های زردتری نسبت به سایر افراد دارند.

دست دندان‌های مصنوعی کامل

این روش یکی از روش‌هایی است که بسیاری از پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های ما با آن آشنا هستند و از آن‌ها استفاده کرده‌اند. دست دندان‌ها پروتزهای مصنوعی کاملی هستند که برای افرادی که همه‌ی دندان‌های خود را ازدست‌داده‌اند استفاده می‌شوند.

دندان مصنوعی کامل متحرک هم رنگ دندان‌های طبیعی ساخته می‌شود و بر روی لثه‌ها قرار می‌گیرد. مکشی که بین لثه و فضای مقعر پروتز ایجاد می‌شود دندان مصنوعی را سر جای خود ثابت نگه می‌دارد. این دندان‌ها نباید به طور دائم در دهان قرار بگیرند و شب‌ها باید از دهان خارج شوند. رعایت بهداشت دهان در این روش مهم است و شست‌وشوی مداوم دندان‌های مصنوعی باید صورت گیرد.

انواع دندان‌های مصنوعی کامل و جزئی نیازمند رعایت نکات جویدن و گزیدن بسیاری هستند. از آن جایی که این دندان‌ها همچون ایمپلنت تحت حمایت قرار نمی‌گیرند و متحرک‌اند، نیازمند مراقبت بیشتر و رعایت دقیق‌تر هستند. همچنین در ابتدای جای‌گذاری ممکن است فرد تا مدت‌ها احساس ناراحتی و ناخوشایندی بکند. اما به‌مرور با جا گرفتن و نشستن این پروتزها بر لثه، شرایط فرد بهتر خواهد شد.

بریج‌های ثابت

بریج‌های فیکس همچون یک پل فاصله‌ی بین دندان‌ها را پر می‌کنند. گاهی یک یا چند دندان در یک ردیف از دست می‌روند و در این صورت بریج‌های دندان می‌توانند این خلأ را پر کنند. بریج‌های ثابت به دو روش در جای خود قرار می‌گیرند.

در گذشته بریج در میان دندان‌های سالم قرار می‌گرفت و کراون بر روی دندان‌های حامی قرار می‌گرفت و به آن‌ها می‌چسبید و به این شکل فضای خالی پر و بریج در جای خود محکم می‌شد.

اخیراً بریج‌های ثابت با حمایت ایمپلنت در اختیار مراجعه‌کنندگان قرار گرفته‌اند که درصورتی‌که فرد کاندید مناسبی برای ایمپلنت باشد، این بریج‌ها بسیار محکم‌تر در جای خود قرار می‌گیرند و عمر طولانی‌تری خواهند داشت.

روش دوم بسیار پرمخاطب‌تر و کارآمد‌تر است زیرا آسیبی به دندان‌های مجاور وارد نمی‌کند. همان‌طور که می‌دانید، قرارگرفتن کراون (روکش) بر روی دندان نیازمند تراشیدن دندان است، اما در ایمپلنت چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله‌ی “روکش دندان” را در وب‌سایت دکتر محمد نیک‌زاد بخوانید.

ایمپلنت دندان

از بهترین و پرمخاطب‌ترین روش‌های جایگزینی بی دندانی ایمپلنت دندان است. برخلاف سایر روش‌های جایگزین، ایمپلنت‌ها نیازمند یک جراحی کوچک برای کاشت ایمپلنت در استخوان فک هستند که طی آن یک ریشه‌ی پیچ مانند در داخل لثه قرار می گیرد و استخوان با رشد در اطراف آن از آن حمایت می‌کند. پس از گذران دوران نقاهت و آماده‌شدن ایمپلنت، یک کراون بر روی پایه‌ی ایمپلنت قرار می‌گیرد که همچون دندان طبیعی که ریشه دارد عمل می‌کند.

ایمپلنت‌ها نزدیک‌ترین ویژگی‌ها را به دندان طبیعی دارند و در صورت مراقبت بعد از ایمپلنت دندان به طور صحیح و رعایت نکات بهداشتی ساده می‌توان تا آخر عمر از آن‌ها بهره برد. تنها دلایلی که ممکن است فرد این روش را انتخاب نکند، هزینه‌ی بالاتر آن نسبت به سایر روش‌ها و یا نداشتن شرایط مناسب کاندید ایمپلنت بودن است.

برای افراد سالخورده کدام بهتر است، پروتز یا ایمپلنت؟

برای دانستن این نکته باید به خوبی‌ها و ضعف‌های هرکدام به طور جداگانه بپردازیم.

نقاط مثبت و منفی پروتز دندان برای افراد سالخورده

پروتزهای دندان یا دندان‌های مصنوعی برای زمان‌های طولانی در دسترس بوده‌اند و اغلب افراد زیادی با آن‌ها آشنایی دارند. اکثر پروتزها (به جز آن‌هایی که تحت حمایت ایمپلنت ثابت می‌شوند مثل دندان مصنوعی با پایه ایمپلنت)، قابلیت تحرک دارند. با وجود این که پروتزهای مصنوعی طی سال‌های اخیر پیشرفت‌های بسیار کرده‌اند و کیفیت آن‌ها بهبود یافته است، همچنان برای متقاضیان مشکلاتی را ایجاد می‌کنند.

در ادامه نمونه کاری از دکتر محمد نیک‌زاد را مشاهده می‌کنید.

منبع : canohealth