سدیشن در دندانپزشکی | انواع سدیشن
شاید نام سدیشن به گوش شما رسیده باشد. سدیشن در دندانپزشکی به معنی آرام بخشی است. شاید از آن دسته افرادی باشیم که از فرایندهای دندانپزشکی واهمه داریم. احتمالاً تصور این که دهان ما برای مدتی در برابر دندانپزشک باز باشد و او با ابزاری که ما تنها صدای آن‌ها را می‌شنویم بر روی دندان‌های ما کار کند، می‌ترسیم.
بسیاری از افراد به دلیل ترس از دندانپزشکی به دندانپزشک مراجعه نمی‌کنند و مشکلات ساده و قابل‌حل آن‌ها به مشکلاتی جدی و حاد تبدیل می‌شوند. اگر بیمار ریلکس و آرام باشد، کار بر روی دندان‌های او در زمانی کوتاه‌تر انجام خواهد شد.
شاید شما هم یکی از افرادی باشید که به علت ترس از دندانپزشکی، به کلینیک‌های دندانپزشکی مراجعه نمی‌کنید و منتظر اتفاقات بدتر و غیر قابل کنترل هستید. اگر شما هم دلتان می‌خواهد در آرامش کامل فرایندهای دندانپزشکی برای شما انجام شوند، این مقاله را بادقت و تا انتها بخوانید. در این مقاله به بررسی سدیشن در دندانپزشکی می‌پردازیم.
سدیشن در دندانپزشکی به چه معناست؟
سدیشن در دندانپزشکی به فرایندی گفته می‌شود که در آن داروهایی به بیمار داده می‌شود تا در طول زمانی که فرایندهای دندانپزشکی بر روی دندان‌های او انجام می‌شود، آرام بر روی صندلی بنشیند.
حالتی که در آن بیمار با آرامش در جای خود می‌نشیند، خواب نیز نامیده می‌شود. هنگام خواب در دندانپزشکی یا همان سدیشن، بیمار در حقیقت بیدار است. البته همانند بیهوشی عمومی هیچ حس دردی ندارد.
انواع سدیشن در دندانپزشکی از نظر شدت
سدیشن در شدت‌های مختلفی انجام می‌شود که بستگی به شرایط بیمار و فرایندی که بر روی او انجام می‌شود دارد. انواع سدیشن از نظر شدت عبارت‌اند از؛
۱.سدیشن کم (مینیمال)
در این حالت شما بی حس هستید. همچنین بیدار هستید اما در آرامش قرار دارید.
۲.سدیشن متوسط (سدیشن هوشیاری)
این مورد اندکی شدیدتر از حالت قبلی است. در سدیشن متوسط، ممکن است در صحبت‌کردن به مشکل بر بخورید و یا حتی بعد از برطرف‌شدن اثرات داروها، امکان دارد به‌خاطر نیاورید که چه گفته‌اید و چه فرایندهایی بر روی شما انجام شده است.
۳.سدیشن عمیق
تقریباً هوشیاری ندارید اما باز هم می‌توان شما را بیدار نگه داشت. در این حالت بیشتر به سمت خواب متمایل هستید.
۴.بیهوشی عمومی
در این حالت به طور کامل بیهوش هستید و در واقع تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته‌اید.
برای دریافت مشاوره و دریافت سؤال بیشتر، با کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر محمد نیکزاد تماس حاصل فرمایید.
انواع روش‌های به‌کاررفته در سدیشن کدام‌اند؟
سدیشن به روش‌های مختلفی در دندانپزشکی انجام می‌شود. در ادامه به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم. برای آگاهی بیشتر ازاین‌روش‌ها با ما همراه باشید.
۱.سدیشن خفیف استنشاقی
در این روش یک نوع گاز خاص را تنفس می‌کنید و سدیشن خفیف اتفاق می‌افتد. گازی که تنفس می‌کنید نیتروز اکسید و یا گاز خنده است. این گاز به همراه اکسیژن ترکیب می‌شود و از طریق یک ماسک به شما داده می‌شود. دندانپزشک میزان گاز وارد شده به بدن شما را کنترل می‌کند و ازاین‌رو میزان سدیشن شما تحت نظارت ایشان است.
همچنین اثرات این گاز به‌سرعت از بین می‌رود و جایی برای نگرانی نیست. این تنها نوع سدیش است که می‌توانید بعد از دریافت آن و اتمام فرایند انجام شده در دندانپزشکی، خودتان به منزل بروید. همچنین رانندگی بعد از انجام این سدیشن منعی ندارد.
۲.سدیشن خوراکی
سدیشن خوراکی و میزان آرام شدن فرد بستگی به مقدار دارویی دارد که می‌خورد. این میزان از خفیف تا متوسط متغیر است. برای سدیشن خفیف یک عدد قرص به شما داده می‌شود. معمولاً قرصی که به شما داده می‌شود، تریازولام است که از دسته‌ی بنزودیازپین‌هاست.
این دارو یک داروی آرام‌بخش و خواب‌آور است و برای درمان اینسومنیا یا بی‌خوابی تجویز می‌شود. در وقع این دارو مشابه دیازپام است. با وجود این که این دارو خواب‌آور است، شما بعد از مصرف آن بیدار خواهید بود. پس نیازی به نگرانی نیست.
دوز بیشتری ممکن است برای شما تجویز شود که سدیشن متوسط برای شما ایجاد کند. این روش معمول‌ترین و مرسوم‌ترین روش مورداستفاده در سدیشن دندانپزشکی است. برخی از افرادی که تحت سدیشن متوسط با این دارو قرار می‌گیرند، معمولاً در میانه‌ی فرایند، به خواب می‌روند.
هرچند که این خواب بسیار سبک است و با یک تکان آرام بیدار خواهند شد. بعد از دریافت چنین سدیشنی، نباید رانندگی کنید و حتماً باید همراه داشته باشید تا بعد از انجام کار شما در دندانپزشکی شما را به منزل برسانند.
۳.سدیشن متوسط وریدی
در این روش از طریق سرم و یا مستقیم از طریق تزریق رگی، داروی آرام‌بخش به شما تزریق می‌شود. مدت زمانی که طول می‌کشد تا این روش اثر کند بسیار کوتاه است زیرا مستقیماً و به‌سرعت وارد خون می‌شود. از طریق سدیشن وریدی دندانپزشک می‌تواند پیوسته میزان سدیشن را کنترل کند و آن را به میزانی که نیاز است تغییر دهد.
۴.سدیشن عمیق و بیهوشی عمومی
مادهٔ بیهوشی را به میزانی دریافت می‌کنید که یا تقریباً بیهوش می‌شوید و یا کاملاً از هوش می‌روید. در سدیشن عمیق و یا بیهوشی عمومی، فرد کاملاً در خواب عمیق قرار دارد و هیچ چیزی احساس نمی‌کند.
هنگامی که تحت‌تأثیر این میزان از سدیشن هستید، نمی‌توان به‌سادگی شما را بیدار کرد و یا از حالت بیهوشی خارج کرد. تنها زمانی بیدار خواهید شد که اثرات داروها کم شود و یا از بین برود.
*توجه!
صرف‌نظر از هرگونه سدیشنی که به هر میزانی دریافت می‌کنید، باید بی‌حسی در محلی که دندانپزشک قرار است بر روی آن کار کند، صورت گیرد. با این کار دردی ایجاد نخواهد شد و ناراحتی برای فرد پیش نخواهد آمد.
کشیدن دندان فرایندی که معمولاً ما را می‌ترساند!
چه کسانی کاندید مناسبی برای سدیشن در دندانپزشکی هستند؟
سدیشن برای همه گزینه‌ی مناسبی نیست. استفاده از سدیشن به این شکل نیست که هر کسی بعد از مراجعه به دندانپزشکی و برای هر فرایندی آن را درخواست دهد. بلکه باید یکی از شرایط زیر را دارا باشید تا سدیشن برای شما انتخاب خوبی باشد؛
- درصورتی‌که ترس از دندانپزشکی داشته باشید و با مراجعه به دندانپزشک دچار ترس و اضطراب غیر قابل کنترل شوید.
- درصورتی‌که از دسته‌ی افرادی باشید که آستانه‌ی تحمل بسیار پایینی برای درد دارند.
- اگر نمی‌توانید ثابت بر روی صندلی دندانپزشکی بنشینید، می‌توانید از سدیشن برای آرام گرفتن استفاده کنید.
- کسانی که دندان‌های بسیار حساسی دارند نیز می‌توانند کاندید مناسبی برای این روش باشند.
- کسانی که رفلاکس گگ (حالتی که باعث تهوع و استفراغ می‌شود) بسیار حساسی دارند و نمی‌توانند دست دندانپزشک را در دهان خود و یا ابزار دندانپزشکی را در چنین فاصله‌ای تحمل کنند.
- کسانی که فرایندهای زیادی در زمانی طولانی باید در یک جلسه بر روی دندان‌های آن‌ها انجام شود. این افراد نیز نیاز به آرامش و سدیشن دارند تا بتوانند زمان طولانی فرایند را تاب بیاورند.
گاهی اوقات دندان‌پزشکان کودک از سدیشن برای کودکانی که همکاری نمی‌کنند و یا از رفتن به دندانپزشکی سر بازمی‌زنند، استفاده می‌کند تا بتواند فرایندهای لازم را بر روی دندان‌های آن‌ها انجام دهد.
گاز نیتروز اکسید انتخاب مناسب و ایمنی است و می‌توان از آن در کودکان استفاده کرد. درصد کمی از دندان‌پزشکان کودک مهارت و توانایی استفاده از سدیشن خوراکی را برای کودکان دارند و این مورد بااحتیاط فراوان انتخاب و اجرا می‌شود.
در واقع هر کسی نمی‌تواند از این گزینه برای سدیشن در کودکان استفاده کند، زیرا از خطر بالایی برخوردار است. از همین‌رو ضروری است که برای ترمیم دندان کودکان حتما به متخصص دندان اطفال مراجعه کنید. درصورتی‌که سدیشن خوراکی در اندازه‌ی مناسب و ایمن و متناسب با وزن کودک انتخاب شود، می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد.
آیا هر دندانپزشکی می‌تواند از سدیشن برای بیماران استفاده کند؟
بیشتر دندان‌پزشکان و تقریباً همه‌ی آن‌ها می‌توانند از مقدار اندک گاز نیتروز اکسید برای سدیشن خفیف استنشاقی استفاده کنند. این مورد از میان سایر گزینه‌های سدیشن ایمن‌ترین گزینه و راحت‌ترین برای اجراست.
تعداد قابل‌توجهی از دندان‌پزشکان، مهارت سدیشن دادن متوسط خوراکی و استنشاقی به بیماران را کسب کرده‌اند. درعین‌حال تعداد کمی از دندان‌پزشکان توانایی و مهارت استفاده از سدیشن عمیق و بیهوشی عمومی را دارند و این افراد دوره‌های لازم برای انجام این کار را گذرانده‌اند.
این دندان‌پزشکان معمولاً در دسته‌ی متخصصین و جراحان قرار می‌گیرند. بیشتر دندان‌پزشکان برای استفاده از این سدیشن در بیماران خود از دندانپزشکی که تخصص بیهوشی دارد، کمک می‌گیرند. انجام این کار از نظر قانونی نیز برای دندانپزشک مشکلی ایجاد نخواهد کرد و برای بیمار نیز انتخاب ایمن‌تری است.
سدیشن در دندانپزشکی تا چه حد ایمن است؟
همیشه گوشه‌ی ذهن ما در کنار نام بیهوشی، خطر نیز پدیدار می‌شود. سدیشن در دندانپزشکی، به‌خصوص سدیشن خفیف، معمولاً بی‌خطر و ایمن است. اما برای برخی از افراد باید پیش از انجام سدیشن با متخصص مشورت به عمل آید.
مثلاً در کسانی که چاق هستند و یا کسانی که در خواب دچار آپنه‌ی تنفسی می‌شوند. این به دلیل آن است که افرادی با چنین شرایطی در ریسک فاکتورهای خطرناک بودن آنستزی را دارا هستند و باید بااحتیاط برای آن‌ها سدیشن را انجام داد.
قبل از دریافت سدیشن باید مطمئن باشید که دندانپزشک شما فردی توانمند و ماهر است. در این صورت می‌توانید با اطمینان بیشتری خود را به دست ایشان بسپارید. یک بیمار باهوش حتماً نکاتی را که در ادامه ذکر می‌کنیم در نظر می‌گیرد و مطمئن می‌شود که انجام می‌شوند؛
- قبل از انجام سدیشن، دندانپزشک باید یک شرح‌حال کامل از شما بگیرد و درباره‌ی سوابق بیماری و داروهای مصرفی شما سؤال کند. در این صورت می‌تواند تصمیم بگیرد که کاندید مناسبی برای دریافت سدیشن هستید یا این که سدیشن برای شما نامناسب و پرخطر است.
- باید از دندانپزشک خود بپرسید که چه میزانی از داروی سداتیو برای شما مناسب است. این میزان باتوجه‌به سن و شرایط جسمی شما تعیین می‌شود. بررسی کنید که این دوز از نظر پزشکی استاندارد است یا این‌طور نیست.
- سعی کنید سابقه‌ی دندانپزشک خود را چک کنید. یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای این کار پرسیدن از بیماران و بررسی نظرات در وب‌سایت ایشان است.
- معمولاً پیش از انجام فرایند سدیشن به شما یک فرم داده می‌شود تا طبق آن خطرات ناشی از سدیشن را بشناسید و با آگاهی بپذیرید که متقاضی دریافت آرام‌بخش هستید یا نه! این فرم را بادقت بخوانید و در صورت موافقت امضا کنید.
- در حینی که داروی آرام‌بخش به شما داده می‌شود، علائم حیاتی شما پیوسته پایش می‌شود و در صورت مشاهده‌ی هرگونه علامت خطر، اقدامات لازم صورت می‌گیرد. گاهی ممکن است بیمار نیاز به احیا پیدا کند و بنابراین باید اپراتور آگاه و آموزش‌دیده در دسترس باشد.
برای دریافت مشاوره و دریافت سؤال بیشتر، با کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر محمد نیکزاد تماس حاصل فرمایید.
منبع: webmd
