ریتینر ثابت و متحرک چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟ + مزایا و معایب

بر خلاف رنگ دندان‌ها که در طول زندگی ما تغییر می‌کند و در تمام زندگی باید از آن مراقبت‌های لازم را به عمل آوریم، هرگونه مشکل در موقعیت دندان‌ها از سنین پایین قابل تشخیص است و در صورت اصلاح موقعیت آن‌ها، احتمال تغییر مجدد موقعیت دندان‌ها بسیار پایین است.

رایج‌ترین روشی که برای اصلاح موقعیت دندان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد، ارتودنسی دندان است. در طول این روند موقعیت دندان‌های شما به‌مرور اصلاح شده و دندان‌ها به‌صورت متقارن و در یک خط صاف قرار خواهند گرفت.

اکثر ما با شکل ظاهری ارتودنسی آشنا هستیم اما شاید با ریتینر آشنا نباشیم. شاید تصور کنید که وقتی بریس‌های ارتودنسی یا براکت‌ها از دهان فرد خارج شود، روند اصلاح موقعیت دندان‌ها به اتمام رسیده ولی باید بگوییم که این مسئله حقیقت ندارد.

اما ریتینر چیست و چه نقشی در فرایند ارتودنسی ایفا می‌کند؟ در این مقاله علاوه بر پاسخ به این سؤالات، انواع مختلف ریتنر را به شما معرفی کرده و در انتخاب یک ریتینر خوب به شما کمک می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنیم که تا انتها با ما همراه باشید.

ریتینر چیست؟

اگر شما از ارتودنسی دندان برای اصلاح موقعیت دندان‌های خود استفاده کنید، پس از گذشت یک مدت‌زمان این بریس‌ها از دهان شما خارج خواهند شد. اکثر افراد در این موقعیت تصور می‌کنند که این روند اصلاح به اتمام رسیده و می‌توانند با خیال راحت از ظاهر جدید دندان‌های خودشان لذت ببرند اما باید بگوییم که این تصور اشتباهی است.

پس از خارج کردن بریس‌ها از دهان، برای جلوگیری از تغییر مجدد موقعیت دندان‌ها باید از یک نگهدارنده که به آن ریتینر گفته می‌شود، استفاده کنید. ریتینر از این موضوع اطمینان حاصل می‌کند که دندان‌های شما در موقعیت جدید خود باقی‌مانده و منحرف نمی‌شوند.

ریتینر به‌صورت اصولی ترکیبی از سیم است که در ناحیه جلویی دندان‌های ردیف پایین و بالا قرار می‌گیرد. ریتینر به‌نوعی قلاب و مواد اکریلیک متصل بوده تا به کمک آن‌ها، دندان‌ها را در موقعیت خود به طور ثابت نگه دارد.

از آن جایی که ریتنر بر روی دندان‌های شما قرار خواهد گرفت، مسواک زدن و نخ دندان باید مشابه زمانی که بریس‌ها بر روی دندان‌ها قرار داشت، مورداستفاده قرار بگیرند.

انواع ریتینر

ریتینرها را می‌توان به دودسته کلی تقسیم کرد. این دسته‌ها عبارت‌اند از :

• ریتینر ثابت
• ریتینر متحرک

اما هرکدام از این ریتینرها دارای چه ویژگی‌هایی هستند و کدام یک انتخاب بهتری محسوب می‌شود؟ ارتودنتیست شما در طول این روند به شما کمک خواهد کرد که بسته به شرایطی که در آن قرار دارید، بهترین انتخاب را داشته باشید.

حال ممکن است پیشنهاد وی به شما، استفاده از ریتینر متحرک برای دندان‌های ردیف بالا و استفاده از یک ریتینر ثابت برای دندان‌های ردیف پایین باشد. در ادامه بررسی دقیق انواع ریتینر را از دست ندهید.

همان‌طور که اشاره کردیم ریتینرها به دودسته کلی تقسیم می‌شوند اما هرکدام از این دسته‌ها شامل انواع مختلف ریتینر با خصوصیات منحصربه‌فرد خودشان می‌شوند. در این قسمت رایج‌ترین مدل‌های ریتینر را به شما معرفی کرده و نقاط ضعف و قوت هر کدام را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.

ریتینر متحرک

نوع عملکرد این ریتینر تا میزان زیادی از نام آن پیداست. این نوع از ریتینر پس از قرارگرفتن بر روی دندان‌های شما قابلیت جداشدن و نصب مجدد را داشته و شما می‌توانید پس از خارج کردن آن از دهان خود، به‌راحتی آن را به موقعیت خود بازگردانید.

به طور معمول متخصصین پس از فرارسیدن زمان استفاده از ریتینر، نوع ثابت آن را به افراد پیشنهاد می‌کنند. اما دلیل این انتخاب چیست؟ در این راستا به بررسی نقاط قوت و ضعف این نوع از ریتینر خواهیم پرداخت.

نقاط قوت ریتینر متحرک

• هنگامی که شما قصد غذا خوردن و یا استفاده از مسواک و نخ دندان را داشته باشید، می‌توانید این ریتینر را به‌راحتی از دهان خود خارج کرده و پس از اتمام فعالیت، آن را به موقعیت خود بازگردانید.
• نسبت به نوع ثابت، این ریتینر روند دریافت آسان و راحت‌تری داشته و شما در طول دریافت آن به‌هیچ‌عنوان اذیت نخواهید شد.

نقاط ضعف ریتینر متحرک

• هنگامی که این ریتینر از دهان خارج می‌شود، ممکن است بازگرداندن آن فراموش شده و یا به‌صورت کلی ریتینر مفقود شود. احتمال بروز این مشکلات در صورت عدم استفاده از یک محفظه برای ریتینر به‌صورت چشمگیری افزایش خواهد داشت.
• هنگامی که این ریتینر از دهان خارج شده است، احتمال آسیب‌دیدن آن بسیار بالا است.
• این نوع از ریتینر روند تولید بزاق را تحت‌تأثیر قرار داده و میزان ترشح آن را افزایش می‌دهد.
• ریتینر متحرک بستر بسیار مناسبی برای رشد و زندگی باکتری‌ها محسوب می‌شود.

اما بزرگ‌ترین نقطه‌ضعف ریتینر متحرک این است که احتمال انحراف دندان‌ها از موقعیت جدیدشان با استفاده از این نوع ریتینر بیشتر از نوع ثابت است. دلیل این موضوع خارج کردن متعدد این نگهدارنده از دهان و فراموش‌کردن بازگرداندن و یا گم‌شدن آن محسوب می‌شود.

درصورتی‌که شما این ریتینر را طبق دستورالعمل استفاده نکرده و در استفاده از آن سهل‌انگاری کنید، احتمال عود کردن موقعیت دندان‌های شما به‌صورت جدی افزایش خواهد یافت. رایج‌ترین مدل‌های ریتینر متحرک، ریتینر هاولی و ریتینر شفاف نام دارد که به‌صورت خلاصه به بررسی خصوصیات آن‌ها خواهیم پرداخت.

• فاده کننده شود.
• هزینه بالای این ریتینر از دیگر نقاط ضعف آن به‌حساب می‌آید.

ریتینر هاولی

این ریتینر که اصطلاحاً به آن ریتینر سیمی نیز گفته می‌شود، یک نوع ریتینر متحرک بوده که معمولاً از سیم فلزی نازک، پلاستیک و یا اکریلیک ساخته می‌شود. این ریتینر ممکن است در دو موقعیت قرار بگیرد.

ریتینر هاولی معمولاً به صورتی قالب‌گیری شده است که در سقف دهان شما به‌خوبی جای گرفته و یا در قسمت داخلی دندان‌های ردیف پایین قرار بگیرد. سیم فلزی متصل به این ریتینر نیز از قسمت جلوی دندان‌ها عبور خواهد کرد تا تراز کاملاً حفظ شود.

نقاط قوت ریتینر هاولی

• این ریتینر به دلیل قابل تنظیم بودن، به‌خوبی در موقعیت خود جاگرفته و در صورت نیاز به تنظیم مجدد دندان‌ها، این قابلیت را در اختیار شما خواهد گذاشت.
• این ریتینر نسبت به نوع شفاف بادوام‌تر بوده و شما مدت‌زمان بیشتری می‌توانید به استفاده از آن بپردازید.
• ریتینر هاولی قابل تعمیر بوده و در صورت آسیب‌دیدن آن، شما می‌توانید مشکل را اصلاح‌کرده و دوباره از آن استفاده کنید.
• در صورت مراقبت صحیح این ریتینر تا چندین سال عمر خواهد کرد.
• دندان‌های ردیف پایین و بالا توسط این ریتینر به‌صورت کاملاً طبیعی برخورد خواهند داشت.

نقاط ضعف ریتینر هاولی

• این نوع ریتینر بیشتر از دیگر مدل‌ها بر نحوه صحبت‌کردن شما تأثیر خواهد گذاشت و ممکن است شما در این زمینه با مشکل مواجه شوید.
• ظاهر ریتینر هاولی نسبت به دیگر مدل‌ها بیشتر موردتوجه قرار گرفته و ممکن است شما را آزرده‌خاطر کند.
• سیم این ریتینر ممکن است باعث تحریک لب و یا گونه شخص است.

ریتینر شفاف

این نوع نگهدارنده کاملاً با تناسب با موقعیت جدید دندان‌های شما ساخته خواهد شد و به همین دلیل به آن ریتینر قالبی نیز گفته می‌شود. برای ساخت این ریتینر در ابتدا یک قالب از دندان‌های شما گرفته شده تا بر اساس آن ساخت ریتینر آغاز شود.

ماده اولیه ساخت این ریتینر، پلاستیکی بوده و به دلیل رنگ شفاف پلاستیک استفاده شده در تولید آن، ظاهری نامرئی دارد.

نقاط قوت ریتینر شفاف

• به دلیل ظاهر شفاف و نامرئی این ریتینر، زیبایی دندان‌های شما حفظ شده و به دنبال آن افراد کمتر آن را خارج می‌کنند. در نتیجه امکان انحراف دندان‌ها نسبت به موقعیت جدیدشان کاهش می‌یابد.
• این ریتینر نسبت ریتینر هاولی حجم کمتری داشته و شما در استفاده از آن احساس راحتی بیشتری خواهید داشت.
• این نگهدارنده، قدرت تکلم شما را مختل نکرده و بر خلاف ریتینر هاولی شما می‌توانید با ریتینر شفاف راحت‌تر صحبت کرده و از زمان خود لذت ببرید.

نقاط ضعف ریتینر شفاف

• در صورت نیاز به تنظیم مجدد، این ریتینر قابلیت تنظیم مجدد را نداشته و شما باید آن را تعویض کنید.
• اگر ریتینر شفاف دچار آسیب‌هایی مثل شکستگی و یا ترک‌خوردگی شود، قابل تعمیر نبوده و شما باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
• این ریتینر نسبت به نوع ثابت، تأثیر بیشتری بر گفتار شما داشته و ممکن است برای شما آزاردهنده واقع شود.
• درصورتی‌که این نگهدارنده در معرض گرما قرار بگیرد، شکل طبیعی خود را ازدست‌داده و اصطلاحاً تاب می‌خورد.
• در طول زمان این ریتینر به تغییر رنگ تمایل داشته و ممکن است بر اثر این تغییر رنگ ظاهری نمایان پیدا کند.
• ریتینر شفاف این قابلیت را دارد که مایعات درون دهان را حبس کرده و در نتیجه باعث ایجاد حفره در این قسمت شود.

تفاوت تولیدات برندهای مختلف ریتینر، صرفاً در مواد اولیه ریتینر شفاف بوده و از لحاظ عملکرد تفاوت خاصی نسبت به یکدیگر ندارند. باید اضافه کنیم که استفاده از این ریتینر روند روبه‌رشدی داشته و نسبت به ریتینر هاولی بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرد.

ریتینر ثابت

این نوع از ریتینر که بیشتر در دندان‌های ردیف پایین استفاده می‌شود، به‌طوری شکل داده شده تا کاملاً برای موقعیت دندان‌های شما مناسب باشد. این ریتینر توسط روش باندینگ دندان به دندان‌های جلویی متصل شده تا از حرکت آن‌ها جلوگیری به عمل آورد.

درصورتی‌که بین دندان‌هایتان فاصله وجود دارد و به برطرف کردن این مشکل فکر می‌کنید پیشنهاد می‌کنیم مقاله بهترین راه‌حل‌های بستن فاصله بین دندان‌ها را مطالعه کنید.

این ریتینر بعد از جای‌گذاری در موقعیت خود، صرفاً توسط ارتودنتیست و یا دندان‌پزشک قابلیت جداشدن را دارد و شما به‌تنهایی نمی‌توانید آن را از دهان خود خارج کنید.

به طور معمول از این ریتینر در مواقعی استفاده می‌شود که دندان‌پزشک شما، احتمال عود کردن و منحرف شدن دندان‌های شما را بالا تخمین زده و نسبت به وقوع آن نگرانی داشته باشد.

شرایط دیگری که ممکن است باعث تجویز این ریتینر توسط دندان‌پزشک شود، عدم صلاحیت فرد برای نگهداری از ریتینر متحرک است. به طور مثال برای کودکان و خردسالان از این ریتینر استفاده شده و معمولاً ریتینر متحرک در اختیار آن‌ها قرار داده نمی‌شود.

این ریتینر ممکن است بر اثر تجمع بیش از حد پلاک‌ها و باکتری‌ها و یا تحریک لثه توسط دندان‌پزشک از دهان شما خارج شود ولی در غیر این صورت این ریتینر به‌صورت نامحدود در موقعیت خود باقی خواهد ماند.

نقاط قوت ریتینر ثابت

• عدم وجود دستورالعمل زمانی در استفاده از آن
• نمایان نبودن ریتینر برای دیگران
• عدم تأثیر آن بر روی نحوه تکلم
• عدم احتمال گم‌شدگی و یا فراموشی نصب آن
• مقاومت بالا در برابر آسیب‌دیدگی

نقاط ضعف ریتینر ثابت

• سخت شدن روند حفظ نظافت دهان و دندان‌ها
• احتمال تجمیع جرم و پلاک که در نهایت به بیماری‌های لثه منجر خواهد شد.
• فلز به کار برده شده در این ریتینر ممکن است باعث تحریک زبان شود.

توجه داشته باشید که این ریتینر همانند دندان‌های طبیعی شما، به‌صورت روزانه به نظافت نیاز داشته و باید با استفاده از مسواک، نخ دندان و دهان‌شویه، هر روز به نظافت آن پرداخت تا از تجمع جرم و پلاک به‌صورت کامل جلوگیری شود.

در این جا به بررسی انواع مختلف ریتینر پرداخته و تفاوت‌های مدل‌های مختلف آن را بررسی کردیم. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید بوده و به شما کمک کرده باشد. از این که تا انتها با همراه بودید سپاسگزاریم و برای شما روزهایی پر از لبخند و سلامتی را آرزو می‌کنیم.

منبع: healthline