علت آفت دهان چیست [درمان خانگی و دارویی آفت]
در این مقاله قرار است درباره آفت دهان، علت ایجاد و روش‌های پیشگیری و درمان آن توضیح دهیم. پس اگر می‌خواهید راجع به آفت دهان بیشتر بدانید، ادامه این مقاله از مجله سایت دکتر نیکزاد را از دست ندهید.
آفت دهان چیست؟
آفت دهان، زخم‌های دردناکی است که گاهی روی لثه و زبان و بخش‌های داخلی دهان ایجاد می‌شوند. این زخم‌های کوچک و بیضی شکل، با مرکز سفید یا زرد و حاشیه قرمز روی لثه، زبان و داخل گونه‌ها تشکیل می‌شوند. آفت دهان با احساس درد و سوزش همراه است و در خوردن و نوشیدن فرد مشکل ایجاد می‌کند. آفت دهان در هر سنی ایجاد می‌شود و زنان بیشتر از مردان دچار آن هستند. همچنین احتمال بروز آفت دهان بعد از سن بلوغ بیشتر است. ۲۰ تا ۳۰ درصد افراد مکررا دچار آفت دهان می‌شوند، اما سایرین ممکن است سالی ۱ تا ۲ بار آفت دهان را تجربه کنند.
توجه کنید که آفت دهان با تبخال فرق می‌کند. تبخال یک عارضه ویروسی و مسری است، اما آفت دهان اینگونه نیست.
انواع آفت دهانی
آفت دهان انواع مختلفی دارد. در یک دسته‌بندی آفت دهان را می‌توان از نظر اندازه و میزان درد به سه نوع زیر تقسیم کرد:
- آفت جزئی که شایع‌ترین نوع آفت دهان است. آفت‌های جزئی، زخم‌های کوچک، بیضی با حاشیه قرمز هستند. این زخم‌ها در عرض یک یا ۲ هفته خود به خود درمان می‌شوند. آفت‌های جزئی باعث ایجاد اسکار نمی‌شوند.
- آفت ماژور یا بزرگ، نوع دیگری از آفت دهانی است. آفت‌های ماژور گرد هستند و حاشیه نامنظمی دارند. آفت ماژور بسیار دردناک است و پس از گذشت ۶ هفته بهبود می‌یابد. معمولا آفت‌های ماژور باعث ایجاد اسکار می‌شوند.
- آفت هرپتی نوع غیرمعمولی از آفت‌های دهانی است که بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد. آفت هرپتی در واقع از تجمع ۱۰ تا ۱۰۰ زخم ریز تشکیل می‌دهد. آفت هرپتی معمولا بعد از گذشت ۱ تا ۲ هفته بدون اسکار درمان می‌شود.
برای دریافت مشاوره و دریافت سؤال بیشتر، با کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر محمد نیکزاد تماس حاصل فرمایید.
آیا آفت دهان قابل پیشگیری است؟
تمام افراد در سنین مختلف ممکن است آفت دهان را تجربه کنند. همچنین باید بدانید که احتمال عود و برگشت آفت دهان بسیار زیاد است. با توجه به نکات و توصیه‌های زیر می‌توانید تا حدودی از بروز آفت دهان پیشگیری کنید:
- از خوردن غذاهایی که باعث تحریک بافت دهان می‌شوند خودداری کنید. چیپس، برخی ادویه‌ها، گریپ فروت و آجیل‌ها می‌توانند مخاط دهان را تحریک کنند.
- از خوردن غذاهایی که به آن‌ها آلرژی دارید خودداری کنید.
- در رعایت بهداشت دهان و دندان خود دقت کنید. درست مسواک بزنید.
- از نخ دندان و دهانشویه استفاده کنید.
- از دهانشویه و خمیردندان‌هایی که حاوی سدیم لوریل فسفات هستند استفاده نکنید.
- از شرایط تنش‌زا و استرسی دوری کنید و سعی کنید با ورزش‌هایی مثل یوگا استرس خود را کاهش دهید.
- به اندازه کافی بخوابید.
- مصرف سیگار را محدود کرده یا ترک کنید.
- رژیم غذایی خود را اصلاح کنید. به جای فست‌فودها و غذاهای ناسالم، غذاهای سالم که می‌توانند کمبودهای غذایی شما را جبران کنند مصرف کنید.
با روش‌های درمان خانگی دندان درد آشنا شوید.
علت آفت دهان در بزرگسالان، دلیل آفت زدن دهان چیست؟
دلیل آفت دهان هنوز هم ناشناخته است. محققان بر این باورند که مجموعه‌ای از عوامل باعث تشکیل آفت‌های دهانی می‌شوند. برخی از محرک‌ها و عوامل احتمالی آفت دهان عبارتند از:
- گازگرفتن ناخودآگاه بخشی از گونه
- مصرف دهانشویه یا خمیردندان حاوی سدیم لوریل فسفات
- کمبود برخی ویتامین‌ها مثل ویتامین B12، روی، آهن و فولات
- تغییر هورمونی در دوران قاعدگی در خانم‌ها
- قرارگیری در شرایط استرس‌زای عاطفی
- ابتلا به زخم معده در اثر فعالیت هلیکوباکترپیلوری
- آلرژی به برخی مواد غذایی مثل شکلات، توت فرنگی، پنیر، غذاهای تند، قهوه و تخم مرغ
- حساسیت به برخی از باکتری‌های موجود در دهان
- آسیب ورزشی شدید
- آسیب گونه یا لثه در اثر مداخلات دندانپزشکی مثل کشیدن دندان
- مسواک زدن با شدت و غیراصولی
*توجه کنید که آفت دهان برخلاف تبخال، در اثر آلودگی به ویروس هرپس ایجاد نمی‌شود.
همچنین آفت دهان ممکن است در اثر بیماری‌های زیر ایجاد شود:
- بیماری سلیاک
- بیماری کرون
- بیماری بهجت
- ابتلا به ویروس ایدز
- نقص و ضعف سیستم ایمنی
برخی داروها نیز می‌توانند باعث ایجاد آفت دهان شوند:
- ایبوپروفن
- مواد مخدر غیرقانونی مانند کوکائین
- آسپرین
- نیکوراندیل
درد تقریباً در اثر تمامی بیماری‌های دهان و دندان ایجاد می‌شود؛ یکی از مهم‌ترین نشانه‌های عفونت پالپ و ریشه دندان، درد متداوم است.
علائم افت دهان چیست؟
آفت دهان علائم خاصی ندارد و با ایجاد زخم در دهان مشخص می‌شود. احساس سوزش در دهان قبل از ایجاد زخم نیز از دیگر علائم آفت دهان است. در صورتی که آفت دهان بزرگ و نامعمول باشد علائم دیگری مثل تب، تورم غدد لنفاوی و بی‌حالی را نیز به دنبال دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
برای آفت دهان معمولا نیازی نیست به پزشک مراجعه کنید. با این حال در صورت وجود شرایط زیر بهتر است با پزشک درباره آفت دهان مشورت کنید:
- تشکیل آفت بزرگ و غیرمعمول در دهان
- تشکیل آفت عودکننده، یعنی آفت‌های قدیمی قبل از بهبودی باعث تشکیل زخم‌های جدید می‌شوند.
- آفت دهان بیشتر از ۲ هفته طول بکشد.
- آفت دهان در لبه و نزدیکی لب‌ها تشکیل شده است.
- آفت در غذاخوردن شما مشکل ایجاد کرده است.
- همراه با آفت دهان، تب هم دارید.
- زخم آفت دهان درد شدیدی دارد که تسکین نمی‌یابد.
ایمپلنت یکی از بهترین روش‌های جایگزین بی دندانی است علت ابسه لثه بعد ایمپلنت چیست؟
لیزر آفت دهان، روش موثر درمان آفت دهان
یکی از روش‌های درمانی برای آفت دهان، لیزر است. لیزر آفت دهان شاید کمی عجیب و حتی ترسناک به نظر برسد، اما روشی بدون درد بوده و هیچ خطری ندارد. لیزر آفت دهان به کمک یک دستگاه لیزر مخصوص بافت نرم انجام می‌شود. در این روش پرتورهای لیزر از فاصله چند میلی‌متری به عمق زخم آفت تابانده شده و باعث تسکین درد آن می‌شوند.
درمان خانگی آفت دهان
برخی روش‌های خانگی برای درمان آفت دهان وجود دارد. به کمک این روش‌ها می‌توانید زخم آفت دهان و علائم آن را تا حدودی تسکین بخشید:
- غرغره آب و نمک روزی ۲ تا ۳ بار
- غرغره محلول جوش شیرین و آب روزی ۲ الی ۳ بار
- استفاده از کمپرس یخ روی آفت دهان
- غرغره با شربت دگزامتازون
- ضدعفونی زخم آفت با پراکسید هیدروژن
- شستشوی زخم با ژل آلوئه ورا
- استفاده از خمیر جوش شیرین روی زخم
- غرغره محلول سرکه سیب و آب روزی ۲ تا ۳ مرتبه
- بازکردن یک کپسول ویتامین E و قراردادن محتویات آن روی زخم آفت
- غرغره با چای سرد یا استفاده از چای کیسه‌ای سیاه به عنوان کمپرس روی زخم
- استفاده از محلول گیاه مریم گلی ۲ تا ۳ مرتبه در روز
- قراردادن مقداری عسل روی زخم آفت چند مرتبه در روز
- استفاده از روغن نارگیل چند مرتبه در روز
- مصرف روزانه یک فنجان ماست پروبیوتیک
درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی امکانپذیر است؟
درمان سریع آفت دهان، برای کاهش سریع درد آفت دهان چه کنیم؟
در بیشتر موارد آفت دهان یک زخم جزئی است و در عرض ۱ تا ۲ هفته خود به خود از بین می‌رود. در نتیجه آفت دهان به درمان خاصی نیاز ندارد. اما اگر آفت دهان با زخم‌های بزرگ و دردناک همراه باشد، به مداخله پزشکی نیاز دارد. برخی از روش‌های درمانی آفت دهان عبارتند از:
- استفاده از محصولات موضعی مثل ژل آفت دهان
- استفاده از داروهای خوراکی
- مصرف دهانشویه مخصوص
- کوتر و سوزاندن آفت دهان
- مصرف برخی مکمل‌های دارویی مثل ویتامین B6 یا ویتامین B12
در مواردی که دلیل آفت دهان وجود بیماری‌های زمینه‌ای باشد، ممکن است پزشک برای درمان آن بیماری نیز داروهای خاصی تجویز کند.
عصب کشی دندان عفونی می‌تواند یکی از علل آفت دهان باشد.
دارو برای درمان آفت دهانی
برخی از پزشکان از آنتی‌بیوتیک برای درمان آفت دهان استفاده می‌کنند. همچنین گزینه‌های دارویی زیر برای درمان آفت دهان وجود دارد:
- تالیدومید
- داپسون
- کلشی‌سین
- پنتوکسی فیلین
- تتراسایکلین خوراکی
- آزاتیوپرین
- کورتیکواستروئیدهای موضعی
- قطره آفت دهان یا میرتکس
- ژل کورکومین
*توجه کنید که مصرف دارو برای آفت دهان باید حتما زیر نظر پزشک انجام شود. از مصرف خودسرانه دارو برای آفت دهان اکیدا خودداری کنید.
سخن پایانی
در این مقاله راجع به یکی از شایع‌ترین زخم دهان که همه افراد آن را تجربه کرده‌اند، یعنی آفت دهان توضیح دادیم. آفت دهان یکی از بیماری‌های شایع مربوط به مخاط دهان است که مسری نیست.
کلینیک دکتر محمد نیکزاد، یکی از مجهزترین کلینیک‌های دندانپزشکی در سطح شهر تهران و در منطقه سعادت آباد است که خدمات متنوعی در زمینه درمانی و زیبایی دندان ارائه می‌کند. شما می‌توانید سلامتی دندان‌های خود را با خیال راحت، به دستان پرتوان و تجربه درخشان تیم درمانی کلینیک دکتر نیکزاد بسپارید.
برای دریافت مشاوره و دریافت سؤال بیشتر، با کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر محمد نیکزاد تماس حاصل فرمایید.
منبع: ada.com
