سیاه شدن لثه بعد از روکش | درمان کبودی لثه

سیاه شدن لثه پس از انجام روکش یکی از عوارض گزارش شده‌ی این روش درمانی‌ست که برای بسیاری از افراد رخ می‌دهد. در مقاله‌ی امروز می‎خواهیم به بررسی مشکل کبودی لثه بعد از روکش دندان، بیماری‌هایی که باعث سیاه شدن لثه‌ها می‌شوند و راه‌های برطرف کردن و درمان تیره‌گی لثه بعد از روکش بپردازیم.

سیاه شدن لثه زیر دندان

تصور عموم مردم بر این است که لثه حتماً باید صورتی رنگ باشد؛ اما واقعیت این است که رنگ طبیعی لثه‌ی هر فرد می‌تواند متفاوت از افراد دیگر باشد؛ زیرا ملانین موجود در لثه‌ی افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. ملانین، یا رنگدانه، همان عاملی‌ست که رنگ پوست، مو، عنبیه‌ی چشم و همینطور لثه را مشخص می‌کند. بسیاری از افراد لثه‌های صورتی رنگ دارند، رنگ لثه‌ی برخی دیگر از افراد به صورتی روشن‌تر یا تیره‌تر سوق پیدا می‌کند. در مواردی نیز ممکن است رنگ طبیعی لثه‌ی یک فرد در طیف رنگی قهوه‌ای و سیاه باشد. اگر رنگ طبیعی لثه‌ی شما تیره است، جای هیچ نگرانی‌ای نیست؛ اما اگر متوجه شدید که لثه‌تان تیره‌تر از رنگ واقعی خود شده است، بهتر است به دنبال دلیل این مسئله بگردید و هرچه زودتر آن را رفع کنید.

علت کبودی لثه‌ها

تیره‌تر شدن رنگ لثه ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. تشخیص نهایی علت کبودی لثه‌ها با پزشک است. بسته به دلیل رخ دادن پیگمانتاسیون، یا تیرگی لثه، روش‌های درمان آن نیز متفاوت است؛ برخی از اوقات پیگمانتاسیون با روش‌های ساده یا حتی درمان‌های خانگی قابل برطرف شدن است؛ اما گاهی نیازمند درمان‌های پیچیده‌تر ‌می‌باشد. در ادامه برخی از دلایل متداول تیره‌تر شدن لثه‌ها را بررسی می‌کنیم.

ژینژیویت

اولسراتیو نکروزان، یا دهان خندقی، نام دیگر بیماری ژینژیویت لثه می‌باشد. این بیماری را می‌توان نوعی عفونت دانست. لثه‌ در محیطی مرطوب قرار داشته و در معرض باکتری‌های مختلفی قرار می‌گیرد؛ عواملی مانند: بهداشت ضعیف دهان و دندان، مصرف دخانیات و رژیم غذایی نامناسب می‌توانند باعث تحریک لثه شده و به مرور باعث ایجاد ژینژیویت لثه شوند. این بیماری منجر به قرمزی و تورم لثه شده و بوی بسیار بدی در دهان ایجاد می‌کند.

این عفونت لایه‌ای مرده بر روی لثه قرار داده و باعث ایجاد لکه‌های تیره روی لثه می‌شود. این بیماری در مراحل پیشرفته باعث تحلیل بافت لثه و افتادن دندان می‌شود. برای پیشگیری از به وجود آمدن این مشکل، باید دندان‌ها و لثه را بصورت مرتب با استفاده از مسواک، نخ دندان و دهانشویه تمیز کرده، از مصرف دخانیات اجتناب کرده و یک رژیم غذایی سالم را پیش ببرید.

تاتو آمالگام

آمالگام نوعی ماده‌ی فلزی‌ست که برای پر کردن دندان به کار می‌رود. گاهی آمالگام در لثه رسوب کرده و باعث ایجاد لکه‌های تیره، مخصوصاً در نزدیکی محل پرکردگی، می‌شود. این عارضه به نام تاتو آمالگام شناخته می‌شود.

سیاه شدن لثه بعد از عصب کشی

اگر پالپ دندان عفونت کند، دندانپزشک انجام عصب کشی را ضروری می‌بیند. عصب کشی دندان درمانی رایج است و بسیاری از افراد ناچار به انجام آن می‌شوند؛ اما گاهی پس از عصب کشی لثه‌ی بیمار تیره می‌شود. این عارضه ممکن است به دلایل مختلفی همچون موارد ذیر رخ دهد:

• رسوب مواد پرکننده‌ی دندان عصب کشی شده
• باقی ماندن بخشی از پالپ عفونی دندان درون ریشه
• وجود مقداری سیلر درون روکش دندان

در صورت بروز این عارضه، دندانپزشک علت آن را یافته و برطرف می‌کند. به علائم ریشه دندان عفونت کرده بیشتر آشنا شوید.

مصرف دارو

ممکن است برخی از داروها منجر به سیاه شدن لثه شوند. این مورد خیلی معمول نیست؛ اما اگر دندانپزشک علت کبودی لثه را مصرف نوعی دارو تشخیص داد، پزشک معالج بیمار دارویی جایگزین را برای وی تجویز می‌کند.

سیاه شدن روکش دندان

روکش تاجی از جنس فلز یا سرامیک است که برای حفاظت از دندان آسیب‌دیده و پیشگیری از آسیب بیشتر بر روی دندان قرار می‌گیرد. گاهی پس از قرار دادن روکش دندان ممکن است رنگ روکش و لثه تغییر کند.

سیاهی لثه بعد از کشیدن دندان

در ۲۴ ساعت اولیه پس از کشیدن دندان، خون در حفره‌ی باقی‌مانده لخته می‌شود. به وجود آمدن لخته‌ی خون در محل کشیده شدن دندان برای ترمیم آن ضروری‌ست. این لخته به شکل یک دلمه‌ی تیره رنگ بروز پیدا می‌کند.

مصرف دخانیات

مصرف دخانیات نیز می‌تواند منجر به تغییر رنگ لثه‌ها شود. تنباکو ماده‌ی اصلی تشکیل‌دهنده‌ی سیگار و قلیان است. این ماده سلول‌های تولید‌کننده‌ی ملانین، یا ملانوسیت‌ها، را تحریک می‌کند. در نتیجه‌ی این تحریک، ملانوسیت‌ها رنگدانه‌های بیشتری تولید می‌کنند و باعث تیره‌تر شدن تمام یا بخشی از لثه می‌شوند.

خال آبی

برخی اوقات لکه‌هایی به رنگ آبی یا سیاه در لثه پدیدار می‌شوند که به خال آبی مشهورند. خال آبی روی لثه عموماً بی ضرر است اما در صورت تغییر شکل، اندازه و رنگ آن، ممکن است دکتر نمونه برداری سرطان را لازم ببیند. خال آبی در لثه کودکان رخ می‌دهد.

آدیسون

غدد فوق کلیوی دو غده‌ی مهم در بدن هستند که هورمون‌های کورتیزول و آلدوسترون را تولید می‌کنند. در مواقعی نادر و به دلایلی همچون مسائل خودایمنی، ممکن است سلول‌های بدن به غدد فوق کلیوی حمله کنند. در این صورت فرد به بیماری آدیسون مبتلا می‌شود. بیماری آدیسون می‌تواند باعث ایجاد لکه‌های تیره بر روی لب‌ها و لثه‌ها و پوست بیمار شود. در این صورت گفته می‌شود بیمار دچار عارضه‌ی هایپرپیگمانتاسیون شده است.

سرطان دهان

یکی دیگر از دلایل تیره‌تر شدن لثه‌ها سرطان دهان است. پزشک برای تشخیص سرطان از لثه‌ نمونه‌برداری می‌کند. وی می‌تواند لکه‌های سرطانی را با جراحی بردارد. اگر سرطان پیشرفت کرده باشد، پزشک روش‌های دیگری همچون شیمی‌درمانی را پیش می‌گیرد. سیگار کشیدن یکی از مواردی است که ریسک ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهد.

یکی دیگر از عواملی که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد سندروم پوتز-جگرز است. پوتز-جگرز یک بیماری ژنتیکی‌ست که معمولاً در سال‌های اولیه‌ی زندگی بروز پیدا می‌کند. این سندروم باعث ایجاد لکه‌های تیره بر روی پوست انگشتان و همچنین لثه‌ها می‌شود.

دلایل سیاه شدن لثه پس از روکش

همانطور که پیش‌تر گفته شد، گاهی پس از کاشت تاج کلینیکالی، یا همان روکش، خطی تیره در نزدیکی لبه‌ی روکش، جایی که روکش به لثه می‎رسد، پدیدار می‌شود. این پدیده معمولاً در روکش‌های PFM رخ می‌دهد. روکش‌های PFM از ترکیب فلز و سرامیک ساخته می‌شوند. هسته‌ی این روکش از فلز ساخته شده؛ در حالی که لایه‌ی رویین آن را سرامیک تشکیل می‌دهد. این خط تیره از رنگ هسته‌ی فلزی تاج نشات می‌گیرد. در برخی از بیماران این خط سیاه در لثه پدیدار شده و باعث تیره‌تر شدن آن می‌‎شود. پدیدار شدن این خط تیره به چند دلیل رخ می‌دهد:

• دندانپزشک به دلایلی روکش را بالاتر از خط لثه قرار می‌دهد. (علائم بلند بودن روکش دندان را بدانید.)
• روکش خیلی حجیم ساخته شده است؛ بنابراین نمی‌تواند همانند دندان‌های طبیعی نور را از خود عبور دهد. عبور نکردن نور از آن باعث تشکیل سایه شده و آن را تیره‌تر از حد معمول نشان می‌دهد.
• پوسیدگی دندان زیر روکش یا سیاه شدن دندان است و سبب تیره نشان داده شدن تاج می‌شود.
• گاهی قسمتی از روکش را که در محل اتصال به لثه قرار دارد با سرامیک نمی‌پوشانند؛ به همین دلیل این قسمت از روکش تیره‌تر از بخش‌های دیگر است.

خط سیاه بالای روکش دندان چیست؟

در دندان‌های فک بالا محل اتصال روکش و لثه در بخش بالایی روکش قرار دارد؛ بنابراین در این دندان‌ها، در قسمت بالایی روکش خطی تیره پدیدار می‌شود؛ در حالی که در مورد دندان‌های فک پایین برعکس این قضیه رخ می‌دهد.

تحلیل لثه دندان روکش شده

برخی از اوقات دندانپزشک لبه‌ی روکش را درون بافت لثه قرار می‌دهد. در این صورت با تحلیل لثه می‌توان رنگ تیره‌ی روکش را مشاهده کرد. متاسفانه روکش‌ ممکن است بافت لثه را تحریک کرده و سبب عقب رفتن آن شود. بعضی از بیماران از به وجود آمدن فاصله بین تاج و لثه، خونریزی لثه هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، حساس شدن دندان‌ها و تورم و التهاب لثه شکایت می‌کنند. این‌ها علائم شایع تحلیل رفتن لثه هستند. اگر پس از کاشت روکش به خوبی به توصیه‌های مراقبتی دندانپزشک عمل کنید، احتمال رخ دادن این عارضه کمتر می‌شود؛ با این حال در صورت مشاهده‌ی علائم عقب‌نشینی لثه، باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.

درمان التهاب لثه بعد از روکش

التهاب و تورم لثه عارضه‌ای دردناک و متداول است. این پدیده مخصوصاً در میان افرادی که به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت نمی‌دهند بیشتر دیده می‌شود. اگر لثه‌ای که به روکش دندان متصل است به صورت منظم تمیز نشود، باکتری‌ها در این محل تجمع کرده و باعث التهاب لثه می‎شوند. التهاب لثه می‌تواند منجر به تیره‌تر شدن لثه شود. پس از التهاب لثه، دندانپزشک می‌تواند این عارضه را به کمک دهانشویه‌های حاوی فلوراید و آنتی‌بیوتیک درمان کند؛ اما اگر بیماری در مراحل پیشرفته‌تر خود قرار داشته باشد، ممکن است فرد به جرم‌گیری و حتی جراحی نیاز پیدا کند.

درمان سیاه شدن لثه بعد از روکش

اگر به دلیل خط تیره‌ی لبه‌ی روکش دندانتان از لبخند زدن شرم دارید، جایی برای نگرانی نیست؛ چرا که با مراجعه به یک دندانپزشک حرفه‌ای می‌توانید به راحتی روکش‌های PFM خود را با روکش‌های تمام سرامیکی تعویض کنید. دندانپزشک روکش قبلی را بدون آسیب رساندن به دندان ضعیف زیر آن برداشته و برای تعویض روکش دندان با یک روکش سرامیکی اقدام می‎‌کند. این روکش‌ها بسیار بیشتر از روکش‌های PFM به مینای دندان شباهت دارند و شما را از شر تیرگی لثه خلاص کرده  و ظاهر خیلی بهتری به لبخندتان می‌بخشند.

*گاهی اوقات دندان زیر روکش نیاز به جرم‌گیری و عصب کشی پیدا می‌کند. در این صورت دندانپزشک پس از برداشتن روکش قدیمی، اول درمان‌های لازم را انجام داده و سپس روکش جدید را بر روی دندان ترمیم‌شده قرار می‌دهد.

پیشگیری از کبودی لثه

همانطور که می‌دانید علاوه بر روکش‌های فلز-سرامیک، عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث تیرگی لثه شوند.

• رعایت بهداشت دهان و دندان مهم‌ترین عامل در پیشگیری از کبود شدن لثه است.
• شما باید مسواکی متناسب با بافت لثه‌ی خود تهیه کرده و مرتباً دندان‌ها را مسواک بزنید.
• توجه کنید که به آرامی از مسواک و نخ دندان استفاده کنید تا به لثه آسیب نرسانید.
• استفاده از دهانشویه نیز برای از بین بردن باکتری‌های درون دهان بسیار کارساز است.
• ویزیت‌های مرتب دندانپزشکی نیز برای اطمینان از سلامت دندان‌ها و لثه ضروری‌ست.
• توجه کنید که مصرف سیگار و قلیان تاثیر بسیار زیادی بر تیره شدن لثه دارد؛ بنابراین برای جلوگیری از بروز این مشکل مصرف تنباکو را قطع کرده و یا به حداقل ممکن برسانید.
• داشتن یک رژیم غذایی سالم، به دور از موادی همچون کافئین و نوشابه، نیز به پیشگیری از تغییر رنگ دندان‌ها و لثه‌ها و کمک می‌کند.

درمان خانگی تیرگی لثه

هرچند که بهترین گزینه برای ترمیم لثه‌ی کبود درمان‌های دندانپزشکی‌ست؛ اما چند اقدام خانگی نیز وجود دارد که می‌توانند به بهبود این وضعیت کمک کنند.

• درمان سیاهی لثه با آلوئه ورا: از آنجایی که گیاه آلوئه ورا سرشار از مواد آنتی باکتریال است، می‌تواند در از بین بردن باکتری‌های دهان و در نتیجه، بهبود التهاب و جلوگیری از تحلیل لثه کمک کند.
• رفع تیرگی لثه با چای: گفته می‌شود که چای سیاه نیز به بهبود التهاب کمک می‌کند.
• نمک دریایی: حتماً از خاصیت سفیدکنندگی نمک دریایی خبر دارید. این ماده باعث سفیدتر شدن دندان و لثه شده و با خواص آنتی باکتریالی که دارد، لثه را پاکسازی می‌کند.
• روغن لیمو: روغن لیمو ماده‌ای سرشار از خواص ضدعفونی‌کننده است. روغن لیمو هم از التهاب و تحلیل لثه جلوگیری کرده و هم به بازسازی لثه کمک می‌کند.

آیا امکان دارد روکش پس از انجام ایمپلنت دچار تغییر رنگ شود؟

ایمپلنت یک پروتز دندانی‌ست که جایگزین دندان از دست رفته می‌شود. در طی این پروسه، دندانپزشک روکشی را بر روی بدنه‌ی ایمپلنت، که شامل پست تیتانیومی و اباتمنت است، قرار می‌دهد. سیاه شدن روکش ایمپلنت در برخی از بیماران گزارش شده است. یکی از دلایل عمده‌ی بروز این مشکل، قرارگیری نادرست ایمپلنت است. اگر جراح از تخصص و مهارت کافی برخوردار نباشد، نمی‌تواند ایمپلنت را به درستی و در محل مناسب قرار دهد. همین موضوع منجر به تغییر رنگ روکش ایمپلنت می‌شود.

یکی دیگر از دلایل این تغییر رنگ نیز ضعیف بودن استخوان‌هاست. تراکم کافی استخوان در موفقیت جراحی ایمپلنت بسیار تاثیرگذار است. دندانپزشک باید بتواند میزان تراکم و سلامت استخوان فک بیمار را تشخیص دهد و در صورت ضعیف بودن آن عمل پیوند استخوان را انجام دهد. همانطور که دیدید انتخاب دندانپزشک حرفه‌ای و باتجربه تاثیر زیادی در به وجود نیامدن مشکلاتی همچون تیرگی روکش‌های دندانی دارد؛ پس بهتر است پیش از اقدام به انجام هر کاری، از میزان تخصص و مهارت دندانپزشک موردنظرتان مطلع شوید.

منبع: coulondental