پیوند استخوان فک برای ایمپلنت دندان | روش‌های پیوند

همان‌طور که متوجه شدید، ایمپلنت نیازمند حمایت است و باید بستری فراهم شود که در جای خود بماند. این بستر حمایتگر استخوان فکی با توده‌ی استخوانی مناسب است. البته ممکن است این پیچ تیتانیومی شل شود و دلایل شل شدن پیچ ایمپلنت متفاوت هستند.

طبیعتاً تمامی ما خواستار بهترین روش‌ها برای جایگزینی دندان ازدست‌رفته هستیم و ایمپلنت در صدر این راه و روش‌ها قرار می‌گیرد. اما

• اگر از بنیه‌ی استخوان فک، خوبی بهره‌مند نباشیم چه؟
• آیا باید قید این روش را زد؟
• آیا باید به دنبال روش‌های جایگزینی بی دندانی دیگر رفت؟

مسئله‌ای که حائز اهمیت است، این است که برای برخی بیماران که استخوان‌های فکشان مناسب کاشت ایمپلنت نیست، می‌توان از پیوند زدن استخوان فک قبل از ایمپلنت دندان استفاده کرد و با تقویت استخوان‌های فک و افزودن مقدار استخوان موجود در توده‌ی استخوانی، آن را برای کاشت ایمپلنت در آن آماده کرد.

در مقاله‌ی پیش رو، هرآنچه که باید درباره‌ی پیوند استخوان قبل از ایمپلنت دندان بدانید، روش‌های پیوند استخوان فک، مراقبت بعد از جراحی پیوند استخوان فک آورده شده است. می‌توانید با خواندن این مقاله به سؤال‌های خود درباره‌ی چرایی پیوند استخوان و چگونگی انجام فرایند جواب دهید.

پیوند استخوان فک چیست؟

پیوند استخوان فرایندی است که طی آن بر مقدار توده‌ی استخوانی که ازدست‌رفته است یا کاهش پیدا کرده و نیاز به حمایت دارد، افزوده می‌شود. بافت استخوان پیوند زده شده می‌تواند از هر جای بدن گرفته شود و یا حتی ممکن است استخوان مصنوعی باشد.

انجام پیوند استخوان فک شرایط استفاده از ایمپلنت دندان برای افرادی که توده استخوان فک کافی ندارند را فراهم می‌کند. راه‌های مختلفی برای انجام پیوند استخوان فک وجود دارد اما همه‌ی آن‌ها مشمول یک فرایند اساسی هستند و آن عبارت است از:

جراح یا دندان‌پزشک با ایجاد یک برش کوچک به استخوان فک شما می‌رسد و مواد پیوند را که می‌توانند استخوان خود فرد و یا استخوان مصنوعی باشند، در محل درست خود جای‌گذاری می‌کند.

معمولاً پیوند استخوان فک برای افرادی موردنیاز است که یک یا چند دندان خود را مدت زیادی از دست داده‌اند و یا از بیماری‌های لثه رنج می‌برند. زیرا که هر دو مورد می‌توانند سبب تحلیل استخوان فک شوند.

انواع پیوند استخوان برای کاشت ایمپلنت دندان

• اتوگرفت: در این نوع پیوند استخوان، استخوان موردنیاز برای پیوند از بدن خود فرد برداشته می‌شود که می‌تواند لگن یا فک و بخش‌های دیگر باشد.
• الوگرفت: در این نوع فرایند پیوند، استخوان از شخص دیگری گرفته می‌شود و به استخوان فک فرد موردنظر پیوند زده می‌شود.
• زنوگرفت: در این نوع پیوند استخوان، محتوای پیوند از گونه‌ی دیگر مثل گاو و یا خوک گرفته می‌شود.
• الوپلاست: در این نوع روش پیوند استخوان، بافت پیوند زده شده از مواد ساخته شده در آزمایشگاه تشکیل می‌شود و این مواد می‌توانند کلسیم فسفات یا کلسیم سدیم فسفو سیلیکات (بیوگلس) باشند.

چه کسانی برای انجام فرایند پیوند استخوان فک کاندید می‌شوند؟

دلایل متعددی وجود دارند که شما را برای پیوند استخوان فک پیش از کاشت ایمپلنت مناسب می‌دانند و آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

ایمپلنت برای دندان‌های ازدست‌رفته

یکی از معمول‌ترین گروه‌هایی که از روش پیوند استخوان فک استفاده می‌کنند، افرادی هستند که کاندید کاشت ایمپلنت برای دندان‌های ازدست‌رفته هستند. در این روش استخوان تحلیل رفته با پیوند استخوان تقویت می‌شود و بستر مناسبی برای ایمپلنت مهیا می‌کند.

بیماری‌های لثه و دندان ازدست‌رفته

حتی اگر متقاضی کاشت ایمپلنت نباشید، اما فردی باشید که دندان‌های خود را ازدست‌داده است و از بیماری‌های لثه‌ای رنج می‌برد، ممکن است برای تقویت بخش‌های ازدست‌رفته‌ی استخوان به علت بیماری‌های لثه‌ای و ازدست‌رفتن دندان‌ها، مجبور شوید از پیوند استخوان استفاده کنید.

تحلیل رفتن استخوان می‌تواند تأثیرات بدی بر دندان‌ها کناری و بافت لثه بگذارد. تقویت استخوان از تحلیل رفتن پیش‌رونده‌ی لثه جلوگیری می‌کند. این مسئله سبب حفظ باقی دندان‌ها و تأثیر نگذاشتن بر بافت لثه می‌شود. اگر از این مسائل پیشگیری نشود ممکن است آسیب‌های جبران‌ناپذیری به فرد وارد شود و حتی ممکن است مشکلات قلبی نیز دامن‌گیر فرد شوند.

تحلیل استخوان

کاندیدهای دیگر برای پیوند استخوان فک افرادی هستند که ظاهر آن‌ها با تحلیل استخوان تحت‌تأثیر قرار گرفته و پیرتر از سن واقعی خود به نظر می‌رسند. تحلیل رفتن استخوان فک می‌تواند صورت فرد را باریک‌تر و کوتاه‌تر از حالت طبیعی آن نشان دهد.

اگر تحلیل رفتگی استخوان متعلق به فک پایین باشد، فک بالا نسبت به پایین بیشتر بیرون می‌زند و با نداشتن استخوان‌های سالم و قوی، لب‌ها و لثه‌ها شکل طبیعی خود را از دست می‌دهند و پوست نیز چروکیده‌تر به نظر می‌آید.

تحلیل رفتن استخوان فک بیشتر در بالغین مسن و افراد کهن‌سال دیده می‌شود، زیرا ریسک ابتلا به استئوپروز (پوکی‌استخوان) با افزایش سن بالاتر می‌رود.

اما تنها افراد مسن نیستند که به این مشکل دچار می‌شوند. افرادی که از بهداشت دهان و دندان مناسب برخوردار نیستند و یا دچار آسیب و حمله می‌شوند هم نیازمند پیوند استخوان شوند.

آیا پیوند استخوان فک دردناک است؟

در پیوند استخوان فکی که بافت استخوانی از بدن خود فرد برداشته نمی‌شود، درد متوسط و نسبتاً کمی وجود دارد. پیش از انجام فرایند جراحی، بی‌حسی زده می‌شود و در طول انجام فرایند شما هیچ دردی حس نمی‌کنید تا بی‌حسی از بین برود.

معمولاً درد پس از ازبین‌رفتن بی‌حسی با داروهای مسکن بدون نیاز به تجویز نسخه قابل‌تحمل است و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند. ممکن است در صورت لزوم برخی داروهای مسکن قوی‌تر که نیازمند نسخه هستند تجویز شوند.

میزان اذیت شدن شما و یا ناراحتی که بعد از جراحی حس می‌کنید به عمق جراحی انجام شده بستگی دارد و بهبودی کامل معمولاً طی چند هفته حاصل می‌شود.

اما اگر جراحی پیوند استخوان انجام شده بر روی شما از نوع اتوگرفت باشد (بافت استخوانی از بدن خود شما گرفته می‌شود)، بهبودی دردناک‌تر و طولانی‌تر خواهد بود. زیرا دو محل جراحی وجود دارد،

• یکی محلی که از آن پیوند گرفته می‌شود.
• دوم محلی که در آن پیوند قرار داده می‌شود.

آمادگی‌های لازم برای جراحی پیوند استخوان فک کدام‌اند؟

برای آماده‌شدن جهت جراحی پیوند فک نیازی نیست اقدامات خاصی انجام دهید، تنها به چک‌لیست زیر توجه کنید:

• از خوردن و نوشیدن هر چیزی در ۸ تا ۱۲ ساعت پیش از جراحی بپرهیزید. این مسئله برای نوع بی‌حسی که می‌گیرید ضروری است.
• لیست تمام داروهایی که مصرف می‌کنید را به دندان‌پزشک خود تحویل دهید، بالاخص رقیق‌کننده‌های خونی را، زیرا این مسئله در حین جراحی از اهمیت بالایی برخوردار است، مثلاً ممکن است خونریزی در جراحی افزایش یابد.
• تمهیدات بازگشت به خانه را از پیش مهیا سازید و بهتر است همراه داشته باشید.

مراحل جراحی پیوند استخوان فک برای ایمپلنت دندان به چه شکل است؟

• پیش از انجام فرایند جراحی پیوند استخوان فک، به بیمار بی‌حسی داده می‌شود و طی انجام جراحی علائم حیاتی فرد پیوسته مانیتور می‌شوند.
• تکنسین بخش موردنظر را برای جراحی پاکیزه می‌کند و آن را شست‌وشو می‌دهد.
• جراح برش کوچکی در لثه‌ی شما ایجاد می‌کند تا برای جای‌گذاری بافت استخوان پیوند، بستر مناسبی ایجاد کند.
• جراح مواد استخوانی موردنظر را در دو طرف استخوانی که قرار است تقویت شود قرار می‌دهد.
• بافت پیوند زده شده با مواد خاصی در جای خود محکم می‌شود. این ماده می‌تواند یک چسب نامحلول باشد.
• سپس برش داده شده در لثه بخیه زده می‌شود.
• پس از انجام جراحی به مرحله‌ی ریکاوری وارد می‌شود.

معمولاً اکثر مواقع زمانی که جراحی انجام می‌شود می‌توانید به خانه برگردید، فقط بهتر است همراه داشته باشید و از رانندگی کردن بپرهیزید. ممکن است فرایند بهبودی و آماده‌شدن برای کاشت ایمپلنت حدود ۶ ماه هم طول بکشید.

دندان‌پزشک شما مراقبت‌های لازم را به شما گوش زد می‌کند و با رعایت آن‌ها می‌توانید مدت‌زمان درد و بهبودی را کاهش و درعین‌حال میزان موفقیت را افزایش دهید.

پیشنهاد می‌کنیم برای کوتاه‌تر شدن دوره بهبودی مقاله عوامل مؤثر در زود جوش خوردن ایمپلنت دندان را مطالعه کنید تا مدت زمان کم‌تری برای آماده شدن فرایند کاشت ایمپلنت را تجربه کنید.

روش‌های جراحی پیوند استخوان فک برای کاشت ایمپلنت

سه روش جراحی پیوند استخوان فک موجود است که هر کدام از آن‌ها در شرایط خاصی به کار گرفته می‌شوند.

لیفت سینوسی (sinus lift)

در این روش کف سینوس‌ها بالاتر برده می‌شود و با این کار ارتفاع استخوان فک بالایی بیشتر می‌شود و می‌تواند ایمپلنت را ساپورت کند. برای آشنایی بیشتر با این روش‌ جراحی قبل از کاشت ایمپلنت مقاله جراحی لیفت سینوس چیست؟ را مطالعه کنید.

افزایش ریج (افزایش ضخامت تیغه استخوانی یا ridge expansion)

در این روش استخوان فک را به دو بخش بیرونی و درونی تقسیم می‌کنند و مواد پیوند استخوان را درون آن قرار می‌دهند تا استخوان جدید به وجود بیاید. در نتیجه استخوان پهن‌تر می‌شود و می‌تواند ایمپلنت را حمایت کند.

انحراف استخوان زدایی (distraction osteogenesis)

این فرایند با تبدیل کردن یک استخوان کوتاه‌تر به استخوان بلندتر با بریدن آن به دو بخش انجام می‌شود. به‌آهستگی دو بخش جدا شده از هم فاصله داده می‌شوند و بین آن‌ها استخوان جدید تشکیل می‌شود.

حفظ کردن ریج آلوئولار یا سوکت (Alveolar ridge preservation or socket preservation)

این روش جراحی احتمال ازدست‌رفتن و تحلیل رفتن استخوان را کاهش می‌دهد و این کار را با قراردادن جایگزین استخوان در یک غشاء و جای‌گذاری آن بلافاصله بعد از کشیدن دندان در محل خالی شده است. در کلینیک دندان‌پزشکی دکتر محمد نیک‌زاد از جراحی‌های خود اطمینان داشته باشید.

مراقبت‌های بعد از انجام جراحی پیوند استخوان فک چیست؟

لحظه‌ای که مطب دندان‌پزشک را ترک می‌کنید، احتمالاً یک گاز بر روی محل جراحی پک شده است. دستورات موردنیاز برای تعویض گاز به‌دقت داده خواهد شد و همچنین ممکن است برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز شود. در صورت نیاز داروهای ضد درد نیز تجویز خواهند شد.

سایر مراقبت‌های موردنیاز پس از انجام جراحی شامل موارد زیر هستند:

• از کمپرس سرد برای کاهش درد در روزهای اول و دوم استفاده کنید.
• مصرف مواد غذایی نرم شده و در صورت لزوم له و آسیاب شده در روزهای اول پس از جراحی توصیه شده است.
• هنگام خوابیدن بهتر است زیر سر خود را اندکی بالاتر بگذارید تا از خونریزی و جمع‌شدن خون در محل جراحی پیشگیری شود.

در روزهایی اولیه پس از جراحی باید از انجام کارهای زیر خودداری کنید:

• سعی کنید سوپ‌های داغ و نوشیدنی گرم مثل قهوه‌ی گرم نخورید.
• از خوردن مواد غذایی ترد و سفت بپرهیزید، موادی مثل آجیل و چیپس.
• از انجام هرگونه فعالیت فیزیکی که ممکن است به محل جراحی آسیب برساند بپرهیزید.

پس از یک هفته یا حدوداً یک هفته‌ی بعد از جراحی، درد گنگ محل جراحی کاهش پیدا کرده و جای آن را به یک حالت معذب بودن ناچیز می‌دهد. خود شما هم احساس می‌کنید که بهتر شده‌اید و این بهبودی کاملاً مشهود است. همچنین در ادامه می‌توانید مقاله‌ی راه‌های مراقبت بعد از ایمپلنت دندان در وب‌سایت دکتر نیک‌زاد دیدن فرمایید.

منبع: sdperio