پوسیدگی دندان زیر روکش + علائم و درمان عفونت

استفاده از روکش دندان یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی محسوب می‌شود که در علم دندان‌پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به افراد زیادی که دندان‌هایشان دچار آسیب شده است، پیشنهاد می‌شود.

افکارعمومی بر این باور است که پس از قرارگرفتن روکش بر روی دندان، دندان کاملاً مورد حفاظت قرار گرفته و دیگر هیچ خطری از جمله پوسیدگی دندان زیر روکش، آنها را تهدید نمی‌کند.

اما این باور به چه میزانی حقیقت دارد؟ آیا این روش بهترین راهکار درمانی برای این افراد روکش دندان است؟ آیا استفاده از روکش دندان یک درمان قطعی است؟ احتمال پوسیدگی دوباره دندان بعد از استفاده از روکش وجود دارد؟

این سؤال‌ها تنها بخشی از سؤالات احتمالی افراد در این موقعیت محسوب می‌شود که در اینجا کمک خواهیم کرد که برای هر کدام از آن‌ها به پاسخی مناسب دست پیدا کنید. پیشنهاد می‌کنیم که تا انتها با ما همراه باشید.

روکش دندان چیست؟

روکش دندان را می‌توان یک کلاه برای دندان‌های آسیب‌دیده در نظر گرفت که هدف نهایی استفاده از آن، حفاظت از دندان محسوب می‌شود. روکش دندان از مواد اولیه‌ای همچون فلز، پرسلین و … تهیه می‌شود و در طی چند مرحله روی دندان قرار می‌گیرد.

روکش دندان برای دندان‌های آسیاب (خلفی) و برای درمان پوسیدگی دندان‌های جلویی (قوامی) قابل‌استفاده است. عواملی که معمولاً در انتخاب روکش دندان مناسب تأثیرگذار هستند به شرح ذیل هستند.

• هزینه
• طول عمر
• استحکام
• زیبایی

شما می‌توانید پس از مشورت با دندان‌پزشک خود و بررسی خصوصیات هر گزینه بهترین انتخاب را نسبت به شرایط خود داشته باشید.

آیا دندان روکش شده خراب می‌شود؟

روکش دندان برای حفاظت از ساختار دندان و بازیابی زیبایی ظاهری آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما برداشت ناصحیحی که اکثر افراد نسب به این موضوع دارند باعث شده که پس از قرارگرفتن روکش بر روی دندان، در رعایت بهداشت صحیح دهان و دندان سهل‌انگاری صورت‌گرفته و با دندان روکش شده همچون یک دندان طبیعی که از ابتدا از سلامت کامل برخوردار بوده رفتار شود.

متأسفانه باید گفت حتی با وجود روکش، احتمال ایجاد پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان کاملاً امکان‌پذیر است. در نتیجه رعایت بهداشت دهان و دندان با استفاده منظم از مسواک، نخ دندان و دهان‌شویه پس از استفاده از روکش دندان کاملاً حیاتی محسوب می‌شود. همچنین مراجعه منظم به دندان‌پزشک برای معاینه و بررسی وضعیت روکش دندان نیز نباید نادیده گرفته شود.

علائم پوسیدگی و عفونت دندان زیر روکش

متأسفانه، برخی از افراد فکر می‌کنند بعد از نصب روکش دندان، دیگر نیازی نیست از دندان‌های خود مراقبت کنند. این در حالی است که مراقبت از دندان روکش شده به اندازه دندان‌های طبیعی مهم است و نباید از آن غافل شد. اگر بهداشت دهان و دندان خود را جدی نگیرید، دندان شما دچار پوسیدگی شده و ممکن است به تعویض یا ترمیم روکش دندان نیاز پیدا کنید.

تشخیص عفونت دندان زیر روکش

تشخیص عفونت و پوسیدگی دندان زیر روکش اغلب یک کار سخت است، به‌خصوص زمانی که میزان پوسیدگی کم باشد. ممکن است برخی علائم عفونت و پوسیدگی دندان روکش شده نظیر بوی بد دهان، درد دندان و درد لثه را داشته باشید. بااین‌حال برخی از دندان‌های روکش شده‌ای که دچار پوسیدگی می‌شوند، هیچ علامتی ندارند و تنها با مراجعه منظم به مطب دندانپزشکی می‌توان متوجه آن‌ها شد.

دندانپزشک معمولاً به کمک عکس‌های رادیوگرافی یا یک معاینه ساده پوسیدگی دندان زیر روکش را تشخیص می‌دهد. پوسیدگی برای دندان‌های روکش شده یک مشکل بسیار جدی است و نباید آن را دست کم گرفت. به‌این‌ترتیب برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی و تشخیص به‌موقع آن، مراجعه منظم به دندانپزشکی را فراموش نکنید.

دلایل پوسیدگی دندان روکش شده

با این که استفاده از روکش دندان باعث می‌شود عملکرد و ظاهر دندان شما بازیابی شود، حتی رنگ روکش دندان را می‌توان به گونه‌ای انتخاب کرد که تفاوتی با دندان‌های طبیعی بیمار نداشته باشد؛ اما  نمی‌توان این روش را یک راهکار بی‌نقص در نظر گرفت. پس از قرارگرفتن روکش بر روی دندان، نباید در مراقبت از آن کوتاهی کرد.

زیرا که کماکان در زیر روکش شما دندان، استخوان و لثه زنده وجود داشته و در صورت اهمال در مراقبت سلامت آن‌ها به خطر خواهد افتاد. دندانی که زیر روکش قرار گرفته است کماکان در معرض پوسیدگی و عفونت قرار خواهد داشت.

روکش دندان قابلیت محافظت کامل از دندان را در برابر این خطرات احتمالی ندارد. باکتری‌ها می‌توانند به‌مرور در لبه‌های روکش دندان شما به وجود آمده و در نتیجه پوسیدگی دندان را از این نقاط آغاز کنند.

اما این نکته به معنی حتمی بودن بروز این خطرات برای دندان شما نخواهد بود و شما می‌توانید با درنظرگرفتن چند نکته از بروز عفونت و پوسیدگی زیر روکش دندان پیشگیری کنید. در ادامه تعدادی از این نکات را ذکر خواهیم کرد.

راهکارهای درمان پوسیدگی دندان روکش شده

باید گفت که در صورت بروز پوسیدگی در دندانی که روی آن روکش قرار گرفته است، فرد موردنظر راهکاری جز برداشتن روکش دندان، ازبین‌بردن پوسیدگی به وجود آمده و استفاده از یک روکش جدید نخواهد داشت.

البته قبل از شروع هرگونه راهکار درمانی باید از وجود پوسیدگی دندان روکش شده اطمینان حاصل کرد که این امر در صورت وجود فلز در روکش چالش‌برانگیز خواهد بود.

ازآنجایی‌که برای تأیید وجود پوسیدگی در دندان به تهیه عکس ایکس ری نیاز است، در صورت وجود فلز در روکش، این فلز باعث پنهان ماندن پوسیدگی در عکس ایکس ری خواهد شد و برای شناسایی پوسیدگی، عکس دندان شما باید حتماً از یک زاویه خاص و دقیق تهیه شود.

درصورتی‌که از درستی تشخیص دندان‌پزشک خود اطمینان نداشتید می‌توانید قبل از شروع روند درمانی نظرات دیگر متخصصان را نیز جویا شوید.

پس از تأیید پوسیدگی دندان و در صورت سالم بودن ساختار اصلی دندان و از بین نرفتن آن در اثر پوسیدگی، پس از برداشتن روکش قدیمی و درمان پوسیدگی دندان، روکشی جدیدی بر روی دندان شما قرار خواهد گرفت.

ممکن است بر اثر پوسیدگی شدید ساختار اصلی دندان شما از بین رفته و دندان شما قبل از دریافت روکش جدید، به عصب‌کشی نیاز داشته باشد. در این صورت بعد از برداشتن روکش قدیمی و انجام مراحل  عصب‌کشی دندان، روکش جدیدی بر روی دندان شما قرار خواهد گرفت.

راه‌های جلوگیری از پوسیده شدن دندان روکش شده

عدم مراجعه منظم برای معاینه وضعیت سلامت دهان و دندان شما توسط دندان‌پزشک می‌تواند منجر به بروز خطرات احتمالی برای دندان شما شود. شما می‌توانید با دو بار مراجعه به دندان‌پزشک در سال شانس وقوع این اتفاقات را به حداقل برسانید.

در صورت نیاز شما می‌توانید از لوازم مخصوصی که برای نظافت دندان‌ها در مطب دندان‌پزشک وجود دارد استفاده کنید. البته موافقت دندان‌پزشک با این موضوع ضرورت خواهد داشت.

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده‌نکردن از مسواک، نخ دندان و دهان‌شویه به‌صورت منظم. (باید اضافه کرد که دقت مضاعف در نظافت لبه روکش دندان می‌تواند احتمال ایجاد پوسیدگی را به شکل قابل‌توجهی کاهش دهد.)

در بعضی از موارد قرارگرفتن ناصحیح روکش بر روی دندان می‌تواند به‌مرور باعث تجمیع باکتری‌ها شده و دندان شما دچار پوسیدگی و عفونت شود.

قبل از انتخاب دندان‌پزشک حتماً از تجربه و مهارت او مطمئن شوید و بدون انجام تحقیقات اقدام به دریافت روکش دندان نکنید. برای انتخاب دقیق دندان‌پزشک مقاله مهم‌ترین معیارهای انتخاب یک دندان‌پزشک خوب را بخوانید.

دلایل تعویض روکش دندان

باید در نظر داشت که روکش دندان در نهایت دچار فرسودگی خواهد شد اما شما می‌توانید با مراقبت صحیح این اتفاق را تا چندین سال به تعویق بیندازید. فرسودگی روکش دندان می‌تواند به ایجاد ترک در روکش، شکستگی و یا تضعیف ساختار روکش منجر شود.

از دلایلی دیگری که می‌تواند منجر به این شود که روکش شما نیاز به تعویض داشته باشد می‌توان به تغییر رنگ روکش و ایجاد تفاوت ظاهری ما بین روکش و دندان‌های اطراف اشاره کرد.

همچنین ممکن است با گذشت چند سال میزان کوچکی از لثه دچار عقب‌نشینی شده و در نتیجه آن لبه روکش دندان شما نمایان شود و دندان شما ظاهری ناخوشایند پیدا کند.

در نظر داشته باشید که اگر به دلایلی همچون استرس و یا … در زمان استراحت یا دیگر زمان‌ها، دندان‌های خود را به یکدیگر فشار داده و یا به هم می‌کشید با مراجعه به دندان‌پزشک از احتمال آسیب به روکش دندان خود جلوگیری کنید.

دندان‌پزشکان برای پیشگیری از آسیب به روکش دندان به افرادی که هنگام خواب دندان‌هاشان را به هم فشار می‌دهند استفاده از نایت گارد یا همان محافظ شبانه دندان را پیشنهاد می‌کنند.

اگر دندان زیر روکش از بین رفته باشد چه باید کرد؟

دندانپزشک باید قبل از نصب روکش، دندان را به‌خوبی معاینه کرده و در صورت وجود پوسیدگی آن را درمان کند. اگر قبل از نصب روکش، محیط دندان به‌خوبی تمیز نشود احتمال بروز پوسیدگی دندان بسیار بالا می‌رود. همچنین در برخی موارد اگر بیمار توصیه‌های بهداشتی را کاملاً رعایت نکند، پوسیدگی دندان زیر روکش ایجاد می‌شود.

درصورتی‌که پس از نصب روکش، علائم پوسیدگی دندان را داشتید باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک با معاینه دندان‌های شما، میزان پوسیدگی را بررسی کرده و باتوجه‌به آن درمان را آغاز می‌کند. امروزه دندانپزشکان تمام تلاش خود را برای حفظ دندان طبیعی بیماران به‌کار می‌برند و کمتر از روش‌های تهاجمی مثل کشیدن دندان استفاده می‌کنند.

اما اگر دندان زیر روکش به طور کامل از دست رفته باشد و شانسی برای حفظ آن نباشد دندانپزشک راه‌های جایگزین مثل ایمپلنت دندان یا استفاده از بریج‌های دندانی را بر اساس سابقه پزشکی و میزان بودجه اختصاصی هر روش را با شما درمیان خواهد گذاشت.

درمان دندان عفونت کرده زیر روکش

وقتی دندان زیر روکش دچار عفونت شده باشد باتوجه‌به محل ایجاد آبسه، میزان گسترش عفونت و همچنین واکنش سیستم ایمنی به آن نوع درمان متفاوت است. به‌طورکلی درمان دندان عفونت کرده زیر روکش شامل موارد زیر است:

درمان ریشه

اگر آبسه در اعماق دندان ایجاد شده باشد، باید از درمان ریشه دندان برای کنترل عفونت استفاده کرد. در این روش درمانی دندان سوراخ شده و سپس عفونت‌ها و عوامل میکروبی از آن خارج می‌شوند. در نهایت ممکن است دندانپزشک از مواد پرکننده دائمی دندان ترمیم می‌کند تا از بروز عفونت مجدد جلوگیری کند.

آپیکواکتومی

وقتی درمان ریشه برای عفونت دندان روکش شده کارساز نباشد، از این روش درمانی استفاده می‌شود. در آپیکواکتومی ابتدا لثه‌ها باز شده و سپس ریشه دندان و تمام بافت‌های آلوده حذف می‌‌شوند.

تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها

همچنین ممکن است برای درمان و کنترل عفونت دندانپزشک مصرف یک دوره آنتی‌بیوتیک را توصیه کند. به‌خاطر داشته باشید که دوره درمان آنتی‌بیوتیکی خود را باید کامل کنید و نباید با ازبین‌رفتن علائم، مصرف داروهای خود را قطع کنید.

تخلیه چرک

در برخی موارد مثل آبسه پارافرینگل در پشت دهان، چرک مستقیماً تخلیه شود. درباره دلایل آبسه و لق شدن دندان بیشتر بخوانید.

تعویض روکش

گاهی ممکن است دندانپزشک برای درمان عفونت دندان زیر روکش، اقدام به تعویض روکش دندان کند.

کشیدن دندان

در موارد بسیار شدید عفونت و گسترش پوسیدگی به کل دندان، دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان عفونی شود.

چه افرادی به روکش دندان نیاز دارند؟

اگر حفره‌ای در دندان شما ایجاد شده که قابلیت پرکردن آن وجود ندارد، زمان استفاده از روکش برای حفاظت از ساختار دندان شما فرا رسیده است. از دیگر شرایطی که افراد می‌توانند از روکش دندان استفاده کنند، می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• فرسودگی و پوسیدگی شدید ریشه دندان
• ترک خوردن یا پریدگی جزئی
• تضعیف ساختار دندان

به‌طور معمول پس از انجام عصب کشی دندان و به دلیل تضعیف دندان و نیاز به حفاظت، به شما استفاده از روکش دندان پیشنهاد خواهد شد. همچنین ازدست‌دادن دندان نیز می‌تواند دلیلی برای استفاده از روکش دندان محسوب شود. راه‌های جایگزینی دندان از دست رفته را بدانید.

عوارض روکش دندان

هیچ روش درمانی وجود ندارد که بدون عوارض جانبی باشد. به‌این‌ترتیب روکش دندان هم ممکن است برخی مشکلاتی را برای بیماران به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض موقتی هستند و پس از مدتی بدون نیاز به درمان رفع می‌شوند، اما در مقابل برخی از عوارض روکش دندان بسیار جدی هستند و ممکن است منجر به ازبین‌رفتن دندان بیمار شوند. در این جا برخی از مهم‌ترین عوارض روکش دندان را با هم مرور می‌کنیم.

بروز عفونت دندان

یکی از مشکلات عمده و مهم راجع به روکش دندان، بروز عفونت است. عفونت پس از نصب روکش دندان به‌خصوص در زمانی ایجاد می‌شود که محیط داخل دهان بیمار به‌خوبی تمیز نشده باشد و بقایای عفونت‌ها وجود داشته باشند. تمام دندانپزشکان قبل از نصب روکش دندان، ابتدا ناحیه مد نظر را به‌خوبی تمیز می‌کنند و مطمئن می‌شوند که هیچ ذره اضافی در آن وجود ندارد. در غیر این صورت ممکن است پس از نصب روکش، عفونت ایجاد شود.

حساسیت به روکش دندان

از دیگر مشکلات مربوط به روکش دندان، حساسیت و آلرژی است. گاهی برخی بیماران به مواد اولیه روکش دندان که شامل زیرکونیوم، سرامیک، استیل یا طلا است حساسیت داشته باشند. البته باید بدانید که حساسیت به مواد سازنده روکش دندان، یک مشکل شایع نیست و در صورت ایجاد در مدت زمان کمی قابل درمان است. این مشکل معمولاً به کمک داروهای ضد حساسیت رفع می‌شود.

عدم قرارگیری فک بالا و پایین روی هم

گاهی پس از نصب روکش دندان، فک بالا و پایین با هم مطابق نمی‌شوند. این مشکل در صورتی ایجاد می‌شود که طول ارتفاع دندان‌های روکش شده از دیگر دندان‌ها بلندتر یا کوتاه‌تر باشد. اگر ارتفاع دندان روکش شده خیلی کم باشد، باعث ایجاد فشار بیشتر روی دیگر دندان‌ها می‌شود.

همچنین اگر ارتفاع این دندان‌ها بلندتر باشد، فک بالا و پایین به درستی روی هم قرار نگرفته و ممکن است روکش‌ها در لثه فرو رفته و مشکل ایجاد کنند. در صورت عدم تناسب بین دندان و روکش ممکن است علائمی مثل تیر کشیدن دندان زیر روکش هنگام جویدن را تجربه کنید.

لق شدگی روکش دندان

لق شدگی روکش دندان یکی دیگر از مشکلات و عوارض روکش دندان است. این مشکل معمولاً زمانی رخ می‌دهد که روکش به درستی نصب نشده باشد. در این شرایط بیمار باید برای نصب مجدد روکش هزینه‌‌ای بپردازد، البته درصورتی‌که آسیبی به دندان وی وارد نشده باشد.

پوسیدگی دندان‌ها پس از نصب روکش دندان

یکی از جدی‌ترین مشکلات و عوارض مربوط به روکش دندان، پوسیدگی است. هنگامی که روکش دندان به‌خوبی در جای خود قرار نگیرد، عوامل میکروبی و مواد غذایی در آن نفوذ کرده و تجمع پیدا می‌کنند. این تجمع در نهایت منجر به ایجاد پوسیدگی دندان و ازبین‌رفتن آن می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که برای نصب روکش دندان، به یک دندانپزشک مجرب و معتبر مراجعه کنید.

درد دندان

در پروسه نصب روکش دندان، دندان کمی تراشیده می‌شود و همین مسئله می‌تواند منجر به دندان درد شود. این درد معمولاً به دلیل التهاب پالپ دندان بوده و می‌توان برای رفع آن از داروهای ضدالتهاب بدون نیاز به نسخه استفاده کرد. اگر مشکل دندان درد پس از نصب روکش بعد از گذشت چند روز رفع نشد، باید به دندانپزشک مراجعه کنید.

انواع روکش دندان

روکش دندان می‌تواند از مواد اولیه مختلفی تهیه شده باشد. انواع روکش دندان بر اساس مواد ساخته شده و کارایی‌هایی که دارند تقسیم بندی می‌شوند که در زیر از چند مورد نام خواهیم برد.

• پرسلین
• سرامیک
• روکش زیرکونیا
• فلز
• کامپوزیت رزین

ترکیبی از مواد بالا (برای مثال روکش دندان می‌تواند از ترکیب فلز برای پایه و پرسلین برای تاج دندان تهیه شده باشد.)

برای انتخاب این که در بین این موارد کدام یک برای شما بهترین گزینه به‌حساب می‌آید، عوامل گوناگونی تأثیرگذار است که برخی از آن‌ها را مرور خواهیم کرد.

• موقعیت دندان
• میزان نمایان بودن دندان هنگام لبخند و خنده
• موقعیت بافت لثه
• عملکرد دندانی که به روکش نیاز دارد.
• میزان باقی‌مانده از دندان طبیعی
• رنگ دندان‌های طبیعی اطراف

شما با در نظر گرفت این عوامل و جویا شدن نظر دندان‌پزشک خود می‌توانید مناسب‌ترین انتخاب را داشته باشید.

مراحل روکش دندان

امروزه روند دریافت روکش دندان معمولاً با دو روش تک جلسه‌ای و چند جلسه‌ای انجام می‌پذیرد که هرکدام از این روش‌ها تفاوت‌های جزئی با یکدیگر دارند. در ادامه به بررسی هرکدام از این روش‌ها می‌پردازیم.

روکش دندان در چند جلسه

در این روش که مرسوم‌ترین روش نیز است معمولاً روند دریافت روکش دندان شما در طی دو جلسه صورت می‌گیرد.

در ابتدا دندانی که به روکش نیز دارد توسط دندان‌پزشک مورد معاینه قرار گرفته و شرایط آن بادقت بررسی می‌شود. تهیه عکس ایکس ری از دندان موردنظر ممکن است در این مرحله و با صلاحدید دندان‌پزشک شما موردنیاز باشد.

سپس دندان‌پزشک میزانی از لایه بیرونی دندان را می‌تراشد تا شرایط برای نصب روکش بر روی آن کاملاً فراهم شود.

در مرحله بعد از دندان موردنظر و دندان‌های اطراف آن قالبی تهیه شده و برای شروع مراحل ساخت روکش دندان به لابراتوار ارسال می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این مرحله از ساخت روکش دندان مقاله مراحل قالب‌گیری روکش دندان را بخوانید.

پس از اتمام قالب‌گیری دندان‌پزشک شما با قراردادن یک روکش موقت بر روی دندان سعی می‌کند احتمال آسیب رسیدن به دندان تا آماده‌شدن روکش دائم را به حداقل برساند.

معمولاً آماده‌شدن روکش دندان و نهایی شدن مراحل ساخت آن به چند هفته زمان نیاز خواهد داشت.

زمانی که ساخت روکش دندان به اتمام برسد، شما باید برای قراردادن آن بر روی دندان خود به دندان‌پزشک مراجعه کنید. پس از مراجعه و اطمینان حاصل کردن دندان‌پزشک از مناسب بودن کامل روکش برای دندان شما، روکش دندان در موقعیت خود قرار گرفته و به دندان متصل می‌شود.

روکش دندان در یک جلسه

تفاوت اصلی روش تک جلسه‌ای با دیگر روش ذکر شده در مرحله ساخت روکش دندان است. در این روش پس از معاینه دندان توسط دندان‌پزشک و آماده‌سازی دندان برای قرارگرفتن روکش بر روی آن، یک اسکن دیجیتال از دهان شما تهیه شده تا مراحل ساخت روکش آغاز شود.

پس از تهیه اسکن مراحل ساخت روکش دندان در مطب دندان‌پزشک شروع شده و شما می‌توانید تا اتمام این مراحل منتظر بمانید. معمولاً مراحل آماده‌سازی روکش در این روش تا ۲ ساعت زمان خواهد برد.

پس از اتمام ساخت، دندان‌پزشک روکش را در موقعیت موردنظر قرار داده و تناسب آن برای دندان شما را بررسی می‌کند. در نهایت روکش به دندان شما متصل شده و شما می‌توانید به روند عادی زندگی خود بازگردید. به طور معمول تمام مراحل روکش تک جلسه‌ای بین ۲ تا ۴ ساعت به طول خواهد انجامید.

نباید فراموش کرد که استفاده از این روش نسبت به روش چند جلسه نیازمند صرف هزینه بیشتری خواهد بود در نتیجه در صورت بیمه نبودن حتماً قبل از انتخاب نهایی از مناسب بودن قیمت آن مطلع شوید.

در نهایت این نکته را یادآور می‌شویم که شما می‌توانید با رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان، عمر مفید روکش دندان خود را به طور قابل‌توجهی افزایش دهید و از ایجاد هرگونه پوسیدگی و عفونی شدن ریشه دندان خود پیشگیری کنید.

از این که تا انتها با ما همراه بودید سپاسگزاریم و برای شما سلامتی و روزهایی پر از لبخند را آرزو می‌کنیم.

منبع: princeviewdental.com