نحوه برداشتن روکش دندان چگونه است؟
آیا با روکش دندان آشنایی دارید؟ روکش دندان یکی از روش‌های فوق‌العاده و جدید در دندانپزشکی است که با استفاده از آن می‌توان دندان‌ها را حفظ کرد و نیازی به جایگزین دندان با روش‌های جایگزین کننده‌ی دندان وجود ندارد.
درصورتی‌که دندان شما آسیب جدی دیده باشد، می‌توان بخش‌های پوسیده و آسیب دیده‌ی آن را تراش داد و دندان را کوچک‌تر کرد. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، دندان بسیار شکننده و آسیب‌پذیر می‌شود. دندانی که کوچک و نازک شده است را نمی‌توان به حال خود رها کرد.
روکش دندان یک پوشش نازک است که می‌تواند از جنس پرسلن، کامپوزیت، فلز و یا ترکیب فلز و سرامیک یا همان پرسلن باشد. این پوشش تمامی سطح‌های دندان را می‌پوشاند و از آن محافظت می‌کند. در این صورت دندان‌ها در برابر شکستگی و آسیب‌دیدن از نظر سردی و گرمی، حفظ می‌شوند. همچنین دندان کوچک و نامتقارن تبدیل به دندانی زیبا و متناسب می‌شود.
اما گاهی نیاز به در آوردن روکش و تعویض آن است. در این صورت چه باید کرد؟ آیا می‌توان روکش را از دندان خارج کرد و آن را از روی آن برداشت؟ پاسخ مثبت است. برای آشنایی بیشتر با نحوه برداشتن روکش دندان با ما همراه باشید و این مطلب را تا انتها بخوانید.
چرا باید روکش دندان را برداشت؟
در ابتدا به توضیح این مسئله می‌پردازیم که چرا باید یک روکش دندان را از روی دندان برداشت. دلایل متعددی وجود دارد که یک دندانپزشک مجبور می‌شود روکش را خارج کند. در ادامه به معرفی این دلایل می‌پردازیم.
روکش دندان ازدست‌رفته باشد
گاهی به دلایلی روکش دندان دیگر کارایی ندارد و نمی‌تواند به‌عنوان یک محافظ برای دندان عمل کند. معمولاً روکش‌های دندانی دائمی هستند و درصورتی‌که فرد به‌خوبی از آنها مراقبت کند، مشکلی برایشان پیش نمی‌آید. اما اگر به هر دلیلی که می‌تواند شامل جای‌گذاری بد روکش دندان توسط دندانپزشک و یا مراقبت نکردن فرد از روکش دندانی باشد، روکش از دست برود، باید آن را خارج کرد. زیرا نه‌تنها نمی‌تواند برای دندان نقش محافظتی ایفا کند، بلکه می‌تواند باعث آسیب رسیدن به دندان شود.
روکش دندان زیبایی خود را ازدست‌داده باشد
گاهی ممکن است روکش دندان رنگ بگیرد و یا از زیر آن دندان مشخص باشد. همچنین ممکن است که رنگ چسب و یا ماده‌ای که برای چسباندن روکش دندان استفاده شده است، از بین رفته باشد و یا تغییر رنگ داده باشد. در این صورت، ظاهر روکش دندان نازیبا خواهد بود و از زیبایی لبخند فرد می‌کاهد. در این موارد معمولاً خود بیمار برای برداشتن روکش دندان درخواست می‌دهد و به دندانپزشکی مراجعه می‌کند.
برای دریافت مشاوره و دریافت سؤال بیشتر، با کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر محمد نیک‌زاد تماس حاصل فرمایید.
روکش دندانی لق شده باشد
دلایل بسیاری برای لق شدن روکش دندان وجود دارد که می‌توانند شامل موارد زیر باشند؛
- ممکن است روکش دندانی با یک ماده‌ی نامرغوب در جای خود قرار داده شده باشد و این مسئله به‌مرور زمان باعث شل شدن و جدا شدن روکش از دندان می‌شود.
- گاهی ممکن است که روکش دندان کمی بلندتر از اندازه‌ی طبیعی خود باشد و توسط دندان‌های فک مقابل تحت‌فشار قرار بگیرد. در این صورت به‌مرورزمان روکش لق می‌شود.
- اگر فردی که روکش دندان دارد، دندان‌قروچه بکند، ممکن است که به‌مرورزمان به روکش دندانی خود آسیب برساند. در این صورت روکش ممکن است لق شود و از طرفی به دندان زیرین خود آسیب برساند.
- اگر به صورت فرد ضربه‌ای وارد شود که به روکش آسیب و نیروی ناگهانی وارد کند، ممکن است باعث شکستن و لق شدن روکش بشود.
هنگامی که به هر دلیلی روکش دندانی لق شود، باید آن را برداشت و مجدداً جای‌گذاری کرد. اگر به روکش دندان آسیبی وارد نشده باشد، می‌توان از همان روکش استفاده کرد و آن را بعد از اعمال تغییراتی و یا حتی بدون تغییر بر روی دندان قرار داد. توجه داشته باشید که دندانی که روکش دارد، نمی‌تواند بدون روکش دوام بیاورد و حتماً باید بر روی آن روکش قرار داد.
دندان زیر روکش دندانی آسیب‌دیده باشد
مواقعی وجود دارد که روکش دندانی به‌خوبی روی دندان قرار نگرفته است و فاصله‌ای بین دندان و روکش دندانی قرار دارد. در این صورت فضایی برای رشد باکتری و ایجاد پوسیدگی دندان زیر روکش ایجاد می‌شود.
در چنین مواردی دندان زیرین به سرعت شروع به پوسیدگی می‌کند و به‌مرورزمان از دست می‌رود. اگر فرد در زمانی مناسب متوجه این مسئله شود، می‌تواند به دندانپزشکی مراجعه کند و دندانپزشک با خارج کردن روکش دندان، به درمان دندان زیرین بپردازد. پیشنهاد می‌کنیم علائم و درمان پوسیدگی ریشه دندان را مطالعه کنید تا برای درمان سریع اقدام کرده و جلوی از دست رفتن دندان‌تان را بگیرید.
لثه‌ی اطراف روکش دندانی ملتهب شده باشد
یکی از آسیب‌هایی که ممکن است به دندانی که روکش دارد برسد، التهاب و بیماری‌های عفونی لثه است. اگر محل اتصال روکش به دندان مناسب نباشد و یا فرد بهداشت دهان و دندان خود را به‌خوبی رعایت نکند، ممکن است که دندان روکش شده آسیب ببیند و لثه‌های اطراف آن دچار بیماری پریودنتال و یا عفونت‌های دیگر شوند. در چنین مواقعی، عفونت باید در سریع‌ترین زمان مناسب درمان شود. در غیر این صورت، لثه و استخوان فک تحلیل خواهند رفت و دندان نیز از دست می‌رود.
دندانپزشک چگونه روکش دندان را از روی دندان برمی‌دارد؟
برای برداشتن روکش دندان ابزار خاصی در دندانپزشکی طراحی شده‌اند که استفاده از آنها برداشتن روکش را ساده می‌کند. برای برداشتن روکش و بریج‌های دندانی می‌توان از این ابزار کمک گرفت و چسب و سیمان روکش را شل کرد سپس به‌سادگی روکش را از روی دندان برداشت.
روش‌های مختلفی برای برداشتن روکش دندان برای دندانپزشک وجود دارد که در ادامه به معرفی این روش‌ها می‌پردازیم. هر کدام از این روش‌ها متناسب با شرایط بیمار و روکشی که بر روی دندان او وجود دارد انتخاب می‌شوند.
۱. روش محتاطانه
روش محتاطانه یا conservative یکی از روش‌هایی است که همان‌طور که از اسم آن پیداست، روکش حفظ می‌شود. در این روش، با استفاده از مواد و نیروهای خاصی که دندانپزشک از آنها استفاده می‌کند، سیمان روکش شل می‌شود و می‌توان به راحتی و بدون آسیب رساندن به روکش و دندان، آن را خارج کرد و مجدداً بعد از انجام فرایندهای لازم، بر روی دندان قرار داد.
۲. روش نیمه محتاطانه
مجدداً از نام این روش می‌توان متوجه شد که چه آسیبی به روکش و دندان می‌رسد. با این روش، یک شکستگی کوچک و یا سوراخی در روکش ایجاد می‌شود تا بتوان به سیمان دسترسی داشت و آن را شل کرد.
هنگامی که سیمان روکش دندانی شل شد، روکش را برمی‌دارند. در چنین مواقعی می‌توان روکش را ترمیم کرد و مجدداً مورداستفاده قرار داد. در مواقعی که روکش به‌خوبی در جای خود قرار دارد و به‌خوبی سیمان شده است، از این روش استفاده می‌شود.
۳. روش مخرب
در این روش روکش به‌طورکلی آسیب می‌بیند و نمی‌توان از آن مجدداً استفاده کرد. روکش به‌طورکلی شکسته می‌شود و در آن برش‌های عمیق ایجاد می‌شود، سپس از روی دندان برداشته می‌شود. چنین روشی معمولاً مورداستفاده قرار نمی‌گیرد. زیرا در این روش باید روکش جدیدی برای دندان ساخته و بر روی آن قرار داده شود.
درصورتی‌که دندانپزشک مجبور به انتخاب روش مخرب باشد اما بتوان همچنان دندان زیرین راحفظ کرد و البته دندان زیر روکش توان نصب روکش جدید را داشته باشد؛ باید دوباره مراحل قالب‌گیری روکش دندان و فرایند نصب مجدداً انجام شود.
برداشتن روکش دندان در منزل
گاهی افراد می‌دانند که روکش دندان آنها باید برداشته شود و سر خود و در منزل اقدام به برداشتن روکش دندان می‌کنند. توجه داشته باشید که برداشتن روکش دندان یک فرایند ساده و راحت است اما حتماً باید توسط دندانپزشک و در مطب دندانپزشکی انجام شود.
زیرا با وجود این که فرایند کم خطر و راحتی است، اگر به صورت درست انجام نگیرد، می‌تواند باعث آسیب رسیدن به دندان و لثه شود. حتی ممکن است روکشی که می‌توان آن را حفظ کرد را با اقدام به برداشتن آن در خانه، شکست و به روکشی غیر قابل استفاده تبدیل کرد.
تنها موردی که می‌توان به برداشتن روکش در خانه اقدام کرد، هنگامی است که روکش تقریباً به طور کامل از دندان جدا شده و به طور کامل لق شده است. هنگامی که چسب روکش جدا شده باشد و روکش لق باشد، می‌توان به راحتی و با ملایمت آن را از روی دندان برداشت.
اگر روکش به دندان چسبیده باشد، اقدام به برداشتن آن اول از همه می‌تواند آسیب جبران‌ناپذیری به لثه وارد کند؛ بنابراین حتماً برای برداشتن روکش دندان خود به دندانپزشک مراجعه کنید.
چه کنیم که نیاز نباشد روکش دندان برداشته شود؟
اگر به برخی از توصیه‌های مراقبتی عمل کنید، نیاز نیست که روکش دندانی برداشته شود. در ادامه به معرفی برخی از این موارد می‌پردازیم؛
- در وهله‌ی اول، باید دندانپزشکی را انتخاب کنید که ماهر باشد و بتواند به‌خوبی روکش را بر روی دندان قرار دهد.
اگر روکش به‌خوبی به دندان متصل شود، خطر آسیب‌دیدن آن بسیار کم است. بهتر است با ویژگی‌های یک دندانپزشک خوب آشنا باشید! در همین راستا برای راحتی شما در انتخاب دندانپزشک ماهر پیشنهاد می‌کنیم مقاله مهم‌ترین معیارهایی که برای یک دندانپزشک خوب باید در نظر داشته باشیم را در وب‌سایت دکتر محمد نیک‌زاد مطالعه کنید.
- سعی کنید روکش مرغوب را انتخاب کنید.
گاهی افراد برای این که در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند،روکشی را انتخاب می‌کنند که هزینه‌ی کمتری دارد. اما این کار از نظر اقتصادی اصلاً مقرون‌به‌صرفه نیست و می‌تواند بعداً برای شما مشکلاتی ایجاد کند.
- سیگار نکشید. سیگار کشیدن می‌تواند باعث کاهش جریان خون به لثه‌ها شود و این مسئله باعث ضعیف شدن لثه و در خطر آسیب قرار دادن آن شود.
- سعی کنید از مواد غذایی اسیدی کمتری استفاده کنید. اسید می‌تواند به سیمان روکش آسیب برساند.
- بهداشت دهان و دندان خود را به‌خوبی رعایت کنید.
اگر مسواک بزنید و نخ دندان بکشید، دندان‌ها در معرض خطر کمتری قرار خواهند داشت و روکش نیز به همین شکل، حفظ می‌شود.
- سعی کنید به طور منظم به دندانپزشکی مراجعه کنید.
درصورتی‌که طبق ویزیت‌های منظم به دندانپزشکی مراجعه کنید، اگر مشکلی برای روکش یا دندان‌های شما پیش بیاید، بلافاصله تشخیص داده خواهد شد و می‌توان از آسیب رسیدن به روکش و دندان‌ها جلوگیری کرد.
- اگر دندان‌قروچه دارید، باید با روانپزشک یا مشاور در این مورد صحبت کنید.
دندان‌قروچه یا بروکسیسم به ساییدن دندان‌ها روی هم گفته می‌شود که می‌تواند در بیداری و یا خواب باشد. کسانی که تنها در هنگام خواب دندان‌قروچه دارند، می‌توانند از محافظ‌ها و یا گاردهای شبانه برای جلوگیری از آسیب رسیدن به دندان‌ها استفاده کنند. اما اگر در بیداری هم این اتفاق می‌افتد، حتماً باید با یک متخصص در این باره صحبت کنند. زیرا روکش در اثر دندان‌قروچه آسیب می‌بیند و به تبع آن به دندان‌ها هم آسیب می‌رساند.
- سعی کنید الکل ننوشید و یا مصرف الکل خود را کاهش دهید.
- از خوردن غذاهای خیلی سرد و یا خیلی گرم بپرهیزید.
- از دست‌کاری روکش دندانی خودداری کنید.
- اگر بیماری‌های التهابی لثه و یا عفونت لثه دارید، به دندانپزشک مراجعه کنید و سعی کنید آن را درمان کنید. زیرا لثه‌های ناسالم به دندان‌ها آسیب می‌رسانند و دندان آسیب‌دیده نمی‌تواند میزبان خوبی برای روکش باشد.
برای دریافت مشاوره و دریافت سؤال بیشتر، با کلینیک تخصصی دندانپزشکی دکتر محمد نیک‌زاد تماس حاصل فرمایید.
منبع: bellharbourdental
